H έμπνευση: μια πρωτότυπη αλληγορική σάτιρα από τον πολυδιαβασμένο πεζογράφο Μ. Καραγάτση (1908-1960). Η μεταγραφή: ένα διεθνών προδιαγραφών graphic novel, από τους βραβευμένους κομίστες Θανάση Πέτρου (εικονογράφηση) και Δημήτρη Βανέλλη (σενάριο), με θέμα την πορεία ενός χρήστη ουσιών από την πτώση στη λύτρωση. Το αποτέλεσμα: ένα φαντασμαγορικό κόμικς που τα βάζει με τους πάντες και τα πάντα: το κράτος με τους διεφθαρμένους θεσμούς του, το κεφάλαιο με τους εκπροσώπους του, τη θρησκεία με την κατασκευασμένη μυθολογία της, τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα με τη ναρκωμένη μοιρολατρία τους.
Συνέντευξη των Θ. Πέτρου & Δ. Βανέλλη στο grekamag.gr
Τι συμβολίζει η «Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη»; Βαν.: Πρόκειται για ένα είδος τολμηρής και αθυρόστομης σάτιρας σε μια σειρά από θεσμούς και κακώς κείμενα. Ταυτόχρονα όμως διαθέτει ασυνήθιστη ανθρωπιά, τρυφερότητα και, τελικά, αισιοδοξία, που την μετατρέπει σε σύμβολο του αγώνα για λύτρωση. Ενός ανθρώπου, αλλά και του ανθρώπου γενικότερα. Π.: Ένα σχόλιο για το πως ο άνθρωπος παραμένει πάντοτε ένα αντικείμενο εκμετάλλευσης.
Διαβάστε όλη την συνέντευξη εδώ Γιάννης Πανταζόπουλος, grekamag.gr 07.04.15
Συνέντευξη του Θ. Πέτρου στηνΕφημερίδα των Συντακτών
Δεν ήταν και πολύ συνηθισμένη η μεταφορά κειμένων της νεοελληνικής λογοτεχνίας σε κόμικς. Μέχρι που ανέλαβαν δράση οι Δημήτρης Βανέλλης (σενάρια) και Θανάσης Πέτρου (σχέδια). Μετά το «Παραρλάμα» του Δημοσθένη Βουτυρά και το «Γιούσουρι», βασισμένο σε διηγήματα των Καβάφη, Καρυωτάκη, Παπαδιαμάντη κ.ά., οι δύο καλλιτέχνες επιστρέφουν με το «Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη», του Μ. Καραγάτση (εκδ. Τόπος). Ο Θανάσης Πέτρου μάς εξηγεί τα πώς και τα γιατί. (...)
Δεν φοβηθήκατε μήπως κατηγορηθείτε για ασέβεια και προσβολή προς τα θεία, ιδιαίτερα με την κυκλοφορία του βιβλίου τη Μεγάλη Εβδομάδα;
Οχι, τι και ποιον να φοβηθούμε; Πρόκειται για μια σάτιρα. Ενδεχομένως, κάποιοι να ενοχληθούν, αλλά υπάρχει άραγε μη ενοχλητική σάτιρα; Εάν δεν ενοχληθεί κανένας, μάλλον πρόκειται για σαπουνόπερα και όχι για σάτιρα.
Ο Πρεζάκης είναι ένας «δε-χωράω-πουθενά» τύπος, γι' αυτό γίνεται συμπαθής και παραμένει ανθρώπινος. Πώς προσέγγισες τη σχεδιαστική του απόδοση;
Ο Πρεζάκης του Καραγάτση μού έγινε ιδιαίτερα συμπαθής διαβάζοντας το διήγημα. Ναι, είναι ένας χαρακτήρας που έχει απογοητευτεί, που έχει παραστρατήσει και βουλιάζει μέσα στον κοινωνικό του περίγυρο, αλλά ακόμα κι όταν προσπαθεί να κλέψει δεν γίνεται ένας άνθρωπος που κυριαρχείται από κακία, δεν το κάνει από ιδιοτέλεια, θέλει να ικανοποιήσει την παρέα του. Επομένως και σχεδιαστικά ήθελα να στήσω έναν ήρωα που ναι μεν είναι ταλαιπωρημένος αλλά, παρά τις ανομίες του, δεν γίνεται αποκρουστικός.
Διαβάστε όλη την συνέντευξη εδώ Γιάννης Κουκουλάς, Εφημερίδα των Συντακτών 04.04.15
Παρουσίαση στο spirto.net
Το «Η Μεγάλη Βδομάδα του πρεζάκη» είναι ένα από τα λιγότερο γνωστά διηγήματα του συγγραφέα του «Γιούγκερμαν» που περιλαμβάνεται στη συλλογή «Ιστορίες αμαρτίας και αγιοσύνης» (εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας). Η συλλογή, όπως δηλώνει και ο τίτλος της, είναι μια κατάδυση στον κάτω κόσμο του περιθωρίου των πόλεων, μια περιήγηση στη σκοτεινή πλευρά της ζωής, από εκείνες που δεν συνήθιζε ο συγγραφέας.
Ο Θανάσης Πέτρου, κομίστας εξαιρετικός, και ο Δημήτρης Βανέλλης, σεναρίστας με περγαμηνές, έχουν αποδείξει ότι μπορούν να μεταφέρουν τα διαμάντια της ελληνικής πεζογραφίας σε κόμικ με φαντασία και λεπτότητα. Το προηγούμενο εγχείρημά τους, «Παραρλάμα και άλλες ιστορίες του Δημοσθένη Βουτυρά» (εκδ. Τόπος), έγινε δεκτό με εγκωμιαστικά σχόλια.
Το νέο τους εγχείρημα «Η Μεγάλη Βδομάδα του πρεζάκη» είναι ίσως το πιο ώριμο και ολοκληρωμένο. Αισθητικά εξαιρετικό και σεναριακά ισορροπημένο αποτελεί μια σοβαρή πρόταση graphic novel, από τις λιγοστές στη χώρα μας. Επιπλέον, αποτελεί μια ενδιαφέρουσα εισαγωγή στο έργο του Καραγάτση και δη σε ένα από τα λιγότερο γνωστά «αιρετικά» διηγήματά του.
Λήδα Πιμπλή, tospirto.net
Παρουσίαση στην εφημερίδα Δρόμος της Αριστεράς
Καθώς κλείνει η Μεγάλη Βδομάδα και οδεύουμε προς το Πάσχα, αντί οποιασδήποτε άλλης αναφοράς σε πολιτισμούς και βαρβαρότητες, επιλέγω να σας μιλήσω για ένα ξεχωριστό βιβλίο που διάβασα πριν από λίγες ημέρες και είναι άκρως επίκαιρο, από πολλές πλευρές. Ο Θανάσης Πέτρου (εικόνες) και ο Δημήτρης Βανέλλης (σενάριο) μεταγράφουν το αλληγορικό σατιρικό διήγημα του Μ. Καραγάτση Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη, σε κόμικ, που κυκλοφορεί από τις Eκδόσεις Τόπος. (....)
Το κείμενο δεν αφήνει τίποτε όρθιο στην ανελέητη κριτική του, αλλά ταυτοχρόνως το διαπερνά τρυφερότητα και ανθρωπιά. Η ζωγραφική του Θανάση Πέτρου μας ταξιδεύει πίσω στο χρόνο και δίνει μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα σε όλη την ιστορία σε απόλυτη αρμονία με το σενάριο. Το ίδιο δίδυμο μας είχε χαρίσει στο παρελθόν το Γιούσουρι και άλλες φανταστικές ιστορίες (με ιστορίες των Καβάφη, Καρυωτάκη, Καρκαβίτσα, Νικολαΐδη, Ροδοκανάκη, Παπαδιαμάντη) και Παραρλάμα και άλλες ιστορίες του Δημοσθένη Βουτυρά.
Ένας άλλος τρόπος για να ζήσουμε το «πνεύμα των ημερών», πέρα από τα κόκκινα αβγά και τα ψητά αρνιά.
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ Κώστας Στοφόρος, Δρόμος της Αριστεράς, 10.04.15
Παρουσίαση στην Αthens Voice
(...) Ο Δημήτρης Βανέλλης και ο Θανάσης Πέτρου έφτιαξαν για άλλη μια φορά ένα μεγαλειώδες οπτικό αφήγημα, πιστοί στη γραμμή που τους θέλει πάντα παρέα με τις Εκδόσεις Τόπος να αποδίδουν σημαντικά έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας σε κόμικς. Αυτή τη φορά σειρά είχε το ομότιτλο διήγημα του Μ. Καραγάτση. Είμαι φαν πιστός. Τους πρωτογνώρισα με το κόμικς «Παραρλάμα και άλλες ιστορίες του Δημοσθένη Βουτυρά». Τους παρακολούθησα στο «Γιούσουρι και άλλες φανταστικές ιστορίες», σπουδή σε κείμενα των Καρκαβίτσα, Καβάφη, Παπαδιαμάντη και άλλων. Το ίδιο και με την καινούργια τους δουλειά: θες ο τρόπος του να στήνουν το σκηνικό, την ατμόσφαιρα εποχής, όπου μέσα του εγκιβωτίζουν ήρωες, λέξεις και δράση, θες τα χρώματα που χρησιμοποιούν και η γραμμή, που σε αυτή την ιστορία, ένεκα που όλα συμβαίνουν το Πάσχα, μοιάζει να δανείζονται και τεχνικές αγιογραφίας, κατάφεραν πάλι να με μαγέψουν.(...)
Απολαυστικό, μεστό, αλληγορικό, σατιρικό ως προς την κοινωνία, τα βάναυσα ήθη και την καθημερινή τρέλα που παράγουν, το συγκινητικό αυτό κόμικς των Πέτρου και Βανέλλη εικονογραφεί ρεαλιστικά τον κόσμο αυτών που δυστυχώς δεν τους στεφανώνει καμιά θεία άλως.
Κεντρικός άξονας του έργου είναι η παρωδία και η σάτιρα, αλλά και η φανταστική λογοτεχνία. Η πρώτη κάνει μια αιρετική ανατροπή, καθώς στη θέση του ύψιστου θύματος της ανθρωπότητας, του Χριστού, του Αθώου που θυσιάστηκε εκούσια, μπαίνει ο περιθωριακός Χρίστος. Ο Μ. Καραγάτσης πλάθει μια ακριβή διασκευή των Παθών, προσαρμόζοντάς τα στα μέτρα ενός «αμαρτωλού», ενός φτωχοδιάβολου που μιλάει με παραβολές και συλλαμβάνεται αδίκως. Μέσω της παρωδίας ο συγγραφέας σατιρίζει την κοινωνία, κατεβαίνοντας στα κατώτερα στρώματά της, μια κοινωνία που απεχθάνεται την ανωμαλία αλλά μόνο όσον αφορά στους πένητες και τα άτομα του περιθωρίου, ενώ ανέχεται τη φαυλότητα των υψηλά ιστάμενων. Ταυτόχρονα, σατιρίζεται η θρησκεία και οι αποκλεισμοί της, η αστυνομία, η αντικομουνιστική της δράση και ο χαφιεδισμός, τα οικονομικά συμφέροντα και η εξουσία.
(...) Η πρωτότυπη αλληγορική σάτιρα με θέμα τον εθισμό στις ουσίες, την κατάπτωση, τον θάνατο και την αλληγορική επαναφορά στη ζωή ενός χρήστη, αποκτά μια άλλη δυναμική με τη γλώσσα των εικόνων. Το κόμικς υπογράφουν ο σεναριογράφος Δημήτρης Βανέλλης και ο σχεδιαστής Θανάσης Πέτρου: ένα δημιουργικό δίδυμο που έχει… ειδικευθεί στην όσμωση λογοτεχνίας και κόμικς ...
Διαβάστε την παρουσίαση εδώ Γράφει ο Άρης Μαλανδράκης, protagon.gr, (20.05.15)
Παρουσίαση στην εφημερίδα Ποντίκι
Ο Καραγάτσης ήξερε να γίνεται τολμηρός – πιο τολμηρός από ό,τι επέτρεπε η εποχή του. Ωστόσο, δεν είναι μια από τις «υποχρεώσεις» του συγγραφέα να ξέρει να επιλέγει τον παραλληλισμό, τη μεταφορά και να φωτίζει το νόημα; Κι αυτό κάνει περιγράφοντας τη ζωή ενός απόκληρου, του Χρήστου Νεζερίτη, που σέρνεται στις πιο εξαθλιωμένες γειτονιές και στα πιο ύποπτα στέκια στο λιμάνι του Πειραιά – σε έναν χρόνο που θυμίζει τη ζωή στη δεκαετία του ’50. Ο Νεζερίτης, ένα πρεζάκι της τελευταίας υποστάθμης, είναι αποδεκτός μόνο από τη δύστυχη μάνα του… Κατά τα αλλά, περιφέρεται – σέρνεται στην κυριολεξία – από καπηλειό σε καπηλειό προκειμένου να βρει την πρέζα του. Με αφορμή αυτό το ανθρώπινο κουρέλι, το οποίο ο Καραγάτσης σκιαγραφεί με ακρίβεια μέσα από μια σατιρική γραφή, όπου το τραγικό φιλοτεχνείται με τα πιο λεπτά υλικά του ανθρωπισμού και της τρυφερότητας, ο συγγραφέας υποβάλλει σε μιαν εξοντωτικά σκληρή κριτική το κοινωνικοπολιτικό κατεστημένο και συντάσσει ένα συντριπτικό «κατηγορώ» ως συναρπαστική προβολή πάνω στον καμβά των ημερών του Πάσχα.
Το θείο δράμα του θεανθρώπου, το υπέρτατο, το ιερό και αμόλυντο, παραλληλίζεται με τη δραματική ύπαρξη ενός έκπτωτου της κοινωνίας: ο Ιησούς λαμβάνει τη μορφή του δύστυχου Πρεζάκη κι ο Πρεζάκης τη μορφή του Ιησού! Μέσα σε αυτήν την τραγική ανθρώπινη συνθήκη που ο Καραγάτσης αποφορτίζει με τη χρήση της λεπτής σάτιρας, καυτηριάζεται ταυτόχρονα και η εθνική τραγωδία του Εμφυλίου – στην πιο εκχυδαϊσμένη της εκδοχή…
Τη συναρπαστική αυτήν ιστορία, η οποία στη συνέχεια αποθεώνεται μέσα από μια λυτρωτική Ανάσταση, μας χαρίζουν σε μορφή κόμικς οι γνωστοί μας πλέον Θ. Πέτρου και Δ. Βανέλλης. Η αρχή έγινε με μιαν ιστορία που έφερε την υπογραφή του Δημοσθένη Βουτυρά, ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες διηγηματογράφους και πεζογράφους της ελληνικής λογοτεχνίας του Μεσοπολέμου. Στα έργα του περιγράφει κυρίως τις περιπέτειες των φτωχών ανθρώπων, των περιθωριακών και των απόκληρων. Έτσι, μας ξάφνιασαν ευχάριστα με το κόμικς «Παραρλάμα και άλλες ιστορίες του Δημοσθένη Βουτυρά». Ακολούθησε το «Γιούσουρι και άλλες φανταστικές ιστορίες», μια σπουδή σε κείμενα των Καρκαβίτσα, Καβάφη, Παπαδιαμάντη και άλλων.
Πρόσωπα, ατμόσφαιρες, χωροταξία αλλά και η μυρωδιά της εποχής αποτυπώνονται από το πενάκι του Θ. Πέτρου, που χρωματίζει έναν ολόκληρο κόσμο με κίνηση και εσωτερικότητα μέσα από την εικαστική αφήγηση της ιστορίας. Το σκίτσο του αποτυπώνει τη βαθύτητα των προσώπων – κυρίως του Πρεζάκη –, αναδεικνύοντας ωστόσο τη σατιρική αφηγηματική διάθεση μιας τραγικής διήγησης. Από τη μεριά του και για άλλη μια φορά, ο Βανέλλης αξιοποιεί σεναριακά με τον καλύτερο τρόπο τα κείμενα των συγγραφέων, μένοντας πιστός στο πνεύμα των έργων και στις ιδιαιτερότητες της αφήγησης μέσω ενός κόμικς.
Γράφει ο Ξενοφών Μπρουντζάκης, Εφημερίδα Ποντίκι, (11.06.15)
Παρουσίαση στην εφημερίδα Καθημερινή
Η «Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη» είναι μια σάτιρα απέναντι στην κοινωνία. Μια κριτική απέναντι στην υποκριτική φιλευσπλαχνία των θρησκόληπτων, στη στάση και τις διδαχές της Εκκλησίας, στον ρόλο της εξουσίας. Είναι η ιστορία ενός ανθρώπου που δεν άντεξε τις πληγές που του άφησε μια γυναίκα που ήταν «πολύ όμορφη και πολύ έξυπνη γι’ αυτόν», και βρήκε τη σκοτεινή λύτρωση στα ναρκωτικά. Και ο τρόπος που αυτό το διήγημα έχει περάσει στο χαρτί ως κόμικς είναι υποδειγματικός. Ο Βανέλλης φτιάχνει ένα ταχύ και συμπαγές σενάριο, με ουσία και αμεσότητα. Και ο Πέτρου, ένας χαρισματικός σχεδιαστής όπου τα καρέ του ξεχωρίζουν τόσο για τη λεπτομέρεια και τους χρωματισμούς όσο και για την εκφραστικότητα των πρόσωπων (...), υφαίνει εικόνες γεμάτες ζωντάνια. Είτε πρόκειται για ρεαλιστικές σκηνές όπου πετυχαίνει το πνεύμα της εποχής, είτε για τη διάσταση του ονειρικού κατά το καταραμένο γαλήνεμα του ήρωα από την πρέζα.
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ Γράφει ο Σπύρος Γιαννακόπουλος, Εφημερίδα Η Καθημερινή (01.08.15)
Παρουσίαση από τον Νίκο Γιακουμέλο
(...) αυτή η αντιπαράθεση μεταξύ του «θείου» και του ανθρώπινου, του Χριστού και του Χρήστου, βαθαίνει την ιστορία, καταφέρνει να την προσδώσει μια διάσταση αλληγορική, μακριά από τους ψευτοδιδακτισμούς και τα κενά κηρύγματα που έχουμε συνηθίσει να συνοδεύουν την Μεγάλη Βδομάδα. Μαζί με το γενικό πλαίσιο, το κόμικ καταφέρνει να πιάσει πολύ καλά και το ειδικό: Εκείνες τις λεπτές συναισθηματικές και ψυχολογικές αποχρώσεις των ανθρώπων που είναι εξαρτημένοι από ουσίες, τους λόγους που μπορεί να τους οδήγησαν σε μια τέτοια αυτοκαταστροφική συνήθεια και συμπεριφορά: η απόρριψη, η απογοήτευση και ο πόνος είναι έκδηλα τόσο στο πρόσωπο όσο και στα λόγια του πρεζάκη, σε σημείο μάλιστα να αναρωτιόμαστε σε τι ύψη μπορεί να φτάσει η σάτιρα του κειμένου: καυτηριάζει χωρίς να γελοιοποιεί, αναδεικνύει χωρίς να κοροϊδεύει, με έναν τρόπο που μονάχα η γνήσια λογοτεχνική σάτιρα μπορεί. Ανάμεσα σε σελίδες όπου το αστείο πρυτανεύει, ο αναγνώστης βρίσκει σκηνές που αναδίδουν συγκίνηση, που μας κάνουν να σταθούμε με σεμνότητα στα πάθη του πρεζάκη.
Παράλληλα, αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στον Θανάση Πέτρου για το εικαστικό τμήμα του «Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη». Στο σχέδιο πρόσωπα, καταστάσεις, ατμόσφαιρες, έως και η χωροταξία αποτυπώνονται άρτια και συμβάλλον τα μέγιστα προκειμένου ο αναγνώστης να αναδομήσει στο μυαλό του το κλίμα της εποχής. Το σκίτσο του αποτυπώνει τη βαθύτητα των προσώπων – με πρώτο του Πρεζάκη –, αλλά και των συνθηκών. Ταυτόχρονα όμως αξίζει την προσοχή μας για την επιλογή να κάνει αυτή την προσέγγιση όχι νατουραλιστικά, αλλά πολύ περισσότερο αισθητικά, αναπαράγοντας και εμβαθύνοντας το ύφος καλλιτεχνών και ζωγράφων της περιόδου. Καρέ του «Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη», βαθιά ριζωμένα στον ρεαλισμό μαρτυρούν ξεκάθαρα την επιρροή ζωγράφων όπως ο Γιάννης Τσαρούχης, ο Σπύρος Βασιλείου και ο Διαμαντής Διαμαντόπουλος, ενώ οι ονειρικές και πνευματικές σκηνές απηχούν κάτι από την πνευματικότητα του μεγάλου Νίκου Εγγονόπουλου, συνδέοντας έτσι, για μια ακόμα φορά, την τέχνη του κόμικ με την ζωγραφική και αποκαθιστώντας τις σχέσεις τους…
Το «Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη» είναι μια προσπάθεια που σίγουρα αξίζει την προσοχή και την στήριξη. Η σχέση της ελληνικής λογοτεχνίας και των κόμικ έχει να δώσει πολλά ακόμα.
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ
Νίκος Γιακουμέλος, Smassing Culture (15.04.16)
Δείτε την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε για το graphic novel στο θέατρο ''Πορεία'' (19.05.15), με ομιλητές: τον Μιχάλη Αρφαρά (χαράκτης, καθηγητής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών), τον Γιώργο Μπότσο (δημιουργός κόμικς, ζωγράφος, διευθυντής του τμήματος σκίτσο-κόμικς-καρτούν του εκπαιδευτικού οργανισμού ΑΚΤΟ) και τον Άρη Μαραγκόπουλο (συγγραφέας-εκδότης)
Διαβάστε εδώ μια συνέντευξη των δημιουργών του graphic novel, στην Aλεξάνδρα Παναγοπούλου για το plusmag.gr καιακούστε εδώ την συνέντευξη του Δημήτρη Βανέλλη στη Θάλεια Καραμολέγκου, στο Κόκκινο 105,5 (29.04.15). Διαβάστε στον Οδηγό Ανάγνωσηςτην παρουσίαση του κόμικ στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, από τον δημοσιογράφο Παύλο Μεθενίτη.Η παρουσίαση έγινε την Τρίτη 15 Σεπτεμβρίου με προσκεκλημένο τον Θανάση Πέτρου.
Προσθήκη στο καλάθι
