Πρώτη έκδοση: Νοέμβριος 2013

Στους αναγνώστες που επέλεξαν αυτό το βιβλίο προτείνουμε επίσης: Νόστιμον Νηστίσιμον και Ελιά και Ρύζι του Αλέξανδρου Γιώτη.

Ένα περιπετειώδες βιβλίο γύρω από το πώς ένας άνθρωπος βρίσκει τον δρόμο του στη μαγειρική τέχνη. Ένας έγκυρος χάρτης πλοήγησης στις αλήθειες και τα ψέματα της μαγειρικής. Με τo χιούμορ και τη σοφία του ανθρώπου που γύρισε όλο τον κόσμο κυνηγώντας τη μαγειρική εμπειρία.

Το Πύρρος, ο Δρόμων μάγειρος είναι η γευστική διαθήκη του Αλέξανδρου Γιώτη σε όσους αναρωτιούνται γιατί αυτά που τρώνε από τα χέρια του μάγειρα είναι νόστιμα ή άνοστα, σε όλους αυτούς που αναρωτήθηκαν, έστω μια φορά, γιατί τρώμε ετούτο έτσι ή αυτό μόνο με κείνο κι όχι με το άλλο… και στους μαγείρους, για να ξέρουν με τι μπλέκουν.

Στο βιβλίο παρατίθενται αντιπροσωπευτικές συνταγές από τις γευστικές περιπλανήσεις του Αλέξανδρου Γιώτη.

Η παρακαταθήκη ενός παθιασμένου γαστρονόμου

(...) Λογαριάζεται ο Αλέξανδρος με τον εαυτό του και τη ζωή του, χωρίς ωραιοποιήσεις, χωρίς ψευτιές, χωρίς υποκρισία. Απευθύνεται στον Πύρρο (που είναι ο ίδιος ο Αλέξανδρος, φέρων το αρχαίο ηπειρώτικο όνομα), διηγούμενος σε δεύτερο πρόσωπο τι έκανε πως ένιωσε κάνοντας αυτά που έκανε, πώς έζησε, πώς σκεφτόταν. Δεν χαρίζεται –όπως έκανε πάντα– ούτε στον εαυτό του ούτε στους άλλους. Mας πείθει ότι μπορεί το μεγαλύτερο πάθος ενός ανθρώπου να είναι η μαγειρική, η πρώτη ύλη και ο πολιτισμός που φέρουν μέσα τους. «Η αλήθεια βρίσκεται στον πάτο της κατσαρόλας», μας λέει. Και για εκείνον, εκεί βρισκόταν. Γι’ αυτή την κατσαρόλα και το περιεχόμενο της, την αλήθεια της, πάλεψε σε εποχές «δήθεν» και ήταν από τους πρώτους που μίλησαν γι’ αυτό στον τόπο μας. Η «συνταγή» του: γνώση και πειραματισμός, παράδοση και διεθνισμός, αγάπη για το λιτό και ουσιώδες.

_{Καλλιόπη Πατέρα, Γαστρονόμος εφημ. Η Καθημερινή, 15.12.13}

Παρουσίαση στο ένθετο Αλάτι & Πιπέρι  της εφημ. Παραπολιτικά

Δύσκολος άνθρωπος ο Αλέξανδρος Γιώτης, περίεργος και ξεροκέφαλος, εξτρεμιστής, επιθετικός. Χαρακτηρισμοί που τον συνόδευαν πριν από το μεγάλο τελευταίο ταξίδι του και τον συνοδεύουν ακόμη. Ίσως να ήταν κι έτσι. To βιβλίο αυτό, όμως, η παρακαταθήκη που μας άφησε, δεν θα πρέπει να λείπει από τη βιβλιοθήκη κανενός απ' όσους λέμε ότι ή πραγματικά ενδιαφερόμαστε για την ιστορία και την πορεία της γαστρονομίας σ' αυτή τη χώρα. Απολαυστικά και χειμαρρώδη κείμενα, κάνουν τη διαδρομή της ελληνικής κουζίνας και της εστίασης από τη Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, αναλύοντας, εξηγώντας και μεταφράζοντας τάσεις και αντιστάσεις. Διαβάζεται με μια ανάσα, ξαναδιαβάζεται αργά, για να το απολαύσεις καλύτερα. 'Εχει και συνταγές, όλες με λόγο ύπαρξης.

_7.12.2013

Το τελευταίο βιβλίου του Αλεξάνδρου Γιώτη αποτελεί έναν χάρτη πλοήγησης στις αλήθειες και τα ψέματα της μαγειρικής

Ο Αλέξανδρος Γιώτης ήταν ένας άνθρωπος µε πάθος και σπινθηροβόλο πνεύµα. Επαιρνε φωτιά και ύστερα από λίγο έσταζε µέλι, κυρίως όταν µίλαγε για τα αγαπηµένα του θέµατα, το φαγητό και τη δηµοσιογραφία. Το τελευταίο βιβλίο του, που µόλις εκδόθηκε, είναι η περιπέτεια ενός ανθρώπου που ψάχνει να βρει τον δρόµο του στην τέχνη της µαγειρικής. Στη διαδροµή θα ανακαλύψει τις αλήθειες και τα ψέµατα της κουζίνας, θα γελάσει και θα πάθει αναζητώντας τη µαγειρική εµπειρία. Το «Πύρρος, ο δρόµων µάγειρος» (εκδ. Τόπος) είναι η γευστική διαθήκη του Αλεξάνδρου Γιώτη σε όσους αναρωτιούνται γιατί αυτά που τρώνε από τα χέρια του µάγειρα είναι νόστιµα ή άνοστα, σε όλους αυτούς που αναρωτήθηκαν, έστω µια φορά, γιατί τρώµε ετούτο έτσι ή αυτό µόνο µε κείνο κι όχι µε το άλλο.

_{Στοΐλη Μελίσσα, Bήμα Gourmet, Ιανουάριος 2014}

Παρουσίαση στο Γαστρονόμο από τον Νίκο Ξυδάκη

Πάει καιρός που θέλω να γράψω δυο λόγια για τον Αλέξανδρο Γιώτη, τον πρόωρα χαμένο συνάδελφο, τον εκλεκτό γραφιά και εδεσματολόγο, τον δημοσιογράφο και ραδιοφωνικό παραγωγό, τον μάγειρα. Είχε πολλές ιδιότητες ο Αλέξανδρος, δεν περιοριζόταν εύκολα. Τον θυμήθηκα πάλι με το βραβείο που έδωσε προς τιμήν του ο «Γαστρονόμος», το κοινό μας σπίτι. Κι ύστερα βρήκα στο γραφείο μου το τελευταίο του βιβλίο, συναγμένο απ’ τα χαρτιά του και εκδομένο μετά την εκδημία του. Ίσως το καλύτερο βιβλίο του, και σίγουρα το πιο αυθεντικό. Mια πολιτική, πνευματική και γαστρονομική αυτοβιογραφία, υπό τον πληθωρικό τίτλο «Πύρρος, ο Δρόμων Μάγειρος. Αρετογάστωρ Οδύσσεια».

Πληθωρικό βιβλίο, όπως ο συγγραφέας του. Ο Αλέξανδρος γράφει σε β΄ πρόσωπο τη ζωή του Πύρρωνα, «μάγειρα από πεποίθηση και πάθος». Δηλαδή, γράφει τη ζωή του. Την ξεκινά από τις αναμνήσεις στην κουζίνα της γιαγιάς του της Πολίτισσας, όπου η Ανατολή, μυρωδάτη και αισθησιακή, συναντά την αυστηρή γαλλική παράδοση της μητέρας του, Μοργκάν. Ολοκληρώνει την αφήγηση με την απόσυρσή του στην ιδιαιτέρα πατρίδα του παππού του, του αξιωματικού των πολλών πολέμων, στην Ήπειρο. Ενδιαμέσως, η Αθήνα, το Μπορντώ, η Ισπανία, η Αφρική, το Παρίσι, η Αθήνα, η Κύπρος.

Ο Πύρρων αφηγείται τη γαστρονομική του μύηση και τη μαγειρική του ενηλικίωση αξεδιάλυτα με τα πολιτικά και πνευματικά τους σύστοιχα. Τα κινήματα της δεκαετίας του ’60, οι παραδόσεις των Ισπανών φίλων της FAI και της CNT, τα διαβάσματα, η δημοσιογραφική δράση, τα πολλά ταξίδια, η εμπλοκή με την ανάδυση της ελεύθερης ραδιοφωνίας στην Ελλάδα, η πολυετής ανάμειξη με εστιατόρια και σχολές μαγειρικής, γεύσεις πικρές και γλυκές, αναμείξεις πολιτισμών και διατροφικών ηθών. Όσο πιο κοσμογυρισμένος και πολυγνώστης γίνεται ο Πύρρων, τόσο περισσότερο καταδύεται στην εντόπια παράδοση και αναζητεί τη λυδία λίθο της ελληνικής διατροφής. Βρίσκει ότι είναι επίσης χιλίων προελεύσεων συγκερασμός και αναζητά γεύσεις πέρα από στερεότυπα, ευκολίες και τεμπελιές. Έτσι πολυπρισματικός περιγράφεται και ο Πύρρων: Ορθόδοξος, πατριώτης, αναρχικός, κοσμοπολίτης. Μα έτσι ήταν ο Αλέξανδρος. Πληθωρικός, γόνιμος, λυρικός, συνθετικός. Μοναδική στιγμή στο βιβλίο η περιγραφή της ισπανικής κουζίνας, από τα τάπας της Βαρκελώνης και τη βοδινή ουρά στη χώρα των Βάσκων μέχρι τη μαγική προσέγγιση της ανδαλουσιάνικης κουζίνας, ως «φαγητό με φωτοσκιάσεις», όπου εκεί ακριβώς σκέφτεται ότι η πολυπολιτισμική εμπειρία από τους Γάλλους και τους Ισπανούς τον οδηγεί να δει εντελώς εικονοκλαστικά την ελληνική παράδοση, να φτάσει έως τις πολλές της ρίζες. Ξεφυλλίζω τις συνταγές του στο τέλος του βιβλίου, αυτές που σημαδεύουν τα ταξίδια, αυτές που σημαδεύουν την αυτοβιογραφική του αφήγηση: ταραμάς σαν μαγιονέζα, πιπεριές τουρσί, μπλανκέτ, κασουλέ, ρωσική σαλάτα, τυρόπιτα σουλιώτικη, ποτ ω φε, αμυγδαλόσουπα άχο μπλάνκο, λουβκιά με τα λάχανα. Αυθεντικός. Έτσι τον θυμάμαι.

_{Νίκος Ξυδάκης, Γαστρονόμος, Ιούλιος 2014}

---------------------

Διαβάστε στον οδηγό ανάγνωσης τον πρόλογο του Α. Γιώτη και τα κείμενα των ομιλητών στη Συνέντευξη Τύπου για το βιβλίο στη σχολή LE MONDE, στις 26 Νοεμβρίου 2013. Διαβάστε επίσης όλο το άρθρο της Κ. Πατέρα στον "Γαστρονόμο".