1η έκδοση: Απρίλιος 2025
Εξώφυλλο & Δελτίο τύπου
Ένα φρούτο ερωτεύεται ένα αμφίβιο. Λίγο πριν από τις διακοπές, ο έφηβος Ίθαν μεταμορφώνεται σε τρωκτικό. Στον δρόμο για τη Νέα Ορλεάνη, ο Γούλφι συναντάει τους τρίδυμους και τη σερβιτόρα φίλη τους. O Τζακ Τένρεκ ξυπνάει άγρια χαράματα και βρίσκει τον δεινόσαυρό του νεκρό στο κλουβί του. Ο κύριος Λόβετ Βολφ δολοφονεί τη δύστυχη κυρία Σμιθ και τα επτά παιδιά της. Ο Τιμωρός και ο Βοηθός του αναλαμβάνουν αποστολή στον Πρώτο Τομέα. Ένας άντρας σταματάει σε κάποιο εγκαταλειμμένο βενζινάδικο. Ανώνυμος εκτελεστής της μαφίας αναλαμβάνει δράση. Ο Αλί και ο Κασίμ ανακαλύπτουν μια σπηλιά που τη φυλάνε εχθρικοί ερπετόμορφοι γίγαντες.
Εννιά ιστορίες που μιλούν για ανθρώπους, για ζώα, για ανθρωπόμορφα ζώα, ζωόμορφους ανθρώπους και πλάσματα ανάμεσα στα είδη.
Ο κόσμος τους είναι ο κόσμος των παραμυθιών, των βιντεογκέιμ, των φιλμ νουάρ, των ντοκιμαντέρ true crime.
«Όλα τα πράγματα της φαντασίας υπάρχουν εκεί έξω»
Συνέντευξη στη Bookpress (4/6/2025)
Με ποια λόγια θα συστήνατε το βιβλίο σας σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε για εσάς;
Το βιβλίο μου ονομάζεται «Η γυναίκα-αχλάδι, ο άντρας-βάτραχος και άλλες ιστορίες». Συχνά με ρωτάνε αν η «γυναίκα-αχλάδι» του τίτλου (επίσης τίτλος του πρώτου διηγήματος) είναι συμβολισμός. (Περιέργως, δεν με ρωτάνε για τον άντρα-βάτραχο). Είναι κυριολεξία: πρόκειται για μια γυναίκα-αχλάδι, ένα φρούτο/άνθρωπο, ένα πλάσμα ανάμεσα στα είδη. Καθετί στον κόσμο του βιβλίου είναι κυριολεκτικό. Ωστόσο, ο αναγνώστης μπορεί να δει σύμβολα ή μεταφορές που παραπέμπουν εκεί έξω, στον πραγματικό κόσμο, ανεξαρτήτως της πρόθεσης του συγγραφέα. Ο συγγραφέας έχει τον έλεγχο μόνο του μυθοπλαστικού κόσμου τον οποίον έχει φτιάξει.
Πλάσματα ανάμεσα στα είδη υπάρχουν σε όλες σχεδόν τις ιστορίες του βιβλίου. Ειδολογικά, οι ιστορίες φέρουν κάτι το υβριδικό, παραδείγματος χάριν, η ιστορία του «Ποντικού» είναι ανάμεσα στο μυθοπλαστικό είδος τρόμου και στο μη-μυθοπλαστικό true crime. Αυτό το μοτίβο υπάρχει και σε πολλούς από τους τόπους των ιστοριών: εγκαταλελειμμένα βενζινάδικα, παλιά συνεργεία, φαγάδικα σε μετα-αποκαλυπτικό σκηνικό. Πρόκειται για τόπους που έχουν χάσει την προηγούμενη χρήση τους χωρίς να έχουν περάσει ολότελα σε μια άλλη. Είναι τόποι που βρίσκονται «στο κατώφλι».
(...)
Έχουν επηρεάσει άλλες τέχνες –κινηματογράφος, εικαστικά, κόμικς, μουσική κ.ά.– τη συγγραφική σας δουλειά; Αν ναι, με ποιους τρόπους;
Κάθε ιστορία που γράφεις, φέρει μέσα της προηγούμενες ιστορίες που είδες/άκουσες/διάβασες. Σίγουρα έχω δεχθεί μεγάλη επίδραση από τον κινηματογράφο. Λέγοντας «κινηματογράφο» αναφέρομαι γενικότερα στον τρόπο να λες ιστορίες με οπτικό/ηχητικό τρόπο. Στο διήγημα με τίτλο «Οι Τρίδυμοι» εμφανίζεται ένα σαρκοβόρο φυτό. Αυτό το φυτό το δανείστηκα από την ταινία «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι», διασκευή του ομώνυμου θεατρικού έργου του Τένεσι Ουίλιαμς. Στην ιστορία του έφηβου Ίθαν («Ο ποντικός») υπάρχουν στοιχεία από «βίντεο ανακρίσεων» που έβλεπα στο YouTube (πρόκειται για υποείδος των ντοκιμαντέρ True Crime).
Μαθαίνεις επίσης να λες ιστορίες από τον τρόπο που τις λένε οι άλλοι. Στις ταινίες παραδείγματος χάριν, ένας γενικός κανόνας, όχι καθολικός αλλά σίγουρα πολύ διαδεδομένος, το «εναρκτήριο γεγονός», o «καταλύτης» που ξεκινάει την περιπέτεια του ήρωα, (μια γυναίκα προσλαμβάνει τον ντεντέκτιβ-πρωταγωνιστή της ιστορίας να παρακολουθήσει τον άνδρα της), συμβαίνει νωρίς στην ιστορία, συνήθως στο 10%-15% της συνολικής διάρκειας της ταινίας. Δεν μεταφέρω τον κανόνα αυτούσιο στις δικές μου ιστορίες, δεν λέω, πχ «Α, σελίδα 5, πρέπει κάτι να συμβεί», αλλά το γεγονός ότι ο Γούλφι στους «Τρίδυμους» αποφασίζει να περάσει το βράδυ του σε μια πόλη που του έχουν πει επ’ ουδενί να μην διανυκτερεύσει, στο τάδε σημείο της ιστορίας και όχι σε κάποιο άλλο, σχετίζεται με τον τρόπο που λένε ιστορίες οι ταινίες που έχω δει. Ή στη «Σπηλιά», μεταφερόμαστε μπρος/πίσω μεταξύ τόπων/χαρακτήρων, μεταξύ γεγονότων που συμβαίνουν παράλληλα ή ταυτόχρονα. Αυτή την τεχνική του intercutting τη συναντάμε συχνά σε ταινίες.
Από την άλλη, το σαρκοβόρο φυτό στην ταινία «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι» είναι μία οπτική μεταφορά (ο πρωταγωνιστής στην ταινία παγιδεύεται, όπως η μύγα μέσα στο φυτό) και τέτοιες μεταφορές συναντάμε συχνά στα βιβλία. Το «εναρκτήριο γεγονός» προφανώς δεν είναι κινηματογραφική επινόηση και ενδεχομένως το πού συμβαίνει σε μια ιστορία να σχετίζεται γενικότερα με το πώς οι άνθρωποι τείνουν να αφηγούνται ιστορίες. Η τεχνική του intercutting είναι πολύ παλιά: Συναντάμε παρόμοια στην Ιλιάδα του Ομήρου. Υπάρχει μια διαρκής αλληλεπίδραση μεταξύ των αφηγηματικών μέσων, ένα διαρκές αλισβερίσι.
Διαβάστε όλη τη συνέντευξη για τη στήλη ΝΕΟ ΒΗΜΑ της Bookpress εδώ
Γράφει η Ανδρονίκη Λασηθιωτάκη
Μια αλλόκοτη συμφωνία παραμυθιού, νουάρ και μεταμόρφωσης.
Στο πρώτο της βιβλίο, η Zelda Scott μάς προσκαλεί να χαθούμε σε ένα τοπίο αλλόκοτο, παράξενο, αλλά γοητευτικό. Η γυναίκα‑αχλάδι, ο άντρας‑βάτραχος και άλλες ιστορίες είναι μια συλλογή από εννέα διηγήματα που δεν υπακούουν σε κανόνες ρεαλιστικής αφήγησης, ούτε επιδιώκουν να παραμείνουν σταθερά εντός ενός λογοτεχνικού είδους. Είναι μια τολμηρή δοκιμή στη γραφή, μια ελεύθερη σύνθεση κόσμων και χαρακτήρων που αψηφούν τη λογική, μεταμορφώνονται, αποδομούνται και αναγεννιούνται.
Η συγγραφέας δεν φοβάται την υπερβολή, ούτε την αληθοφάνεια. Στα διηγήματά της, οι πρωταγωνιστές μπορεί να είναι μισοί φρούτα και μισοί άνθρωποι, να ερωτεύονται αμφίβια, να μεταμορφώνονται σε ποντίκια ή να συνομιλούν με δεινόσαυρους. Οι κόσμοι που χτίζει θυμίζουν παράλληλες διαστάσεις, σαν επίπεδα σε ένα βιντεοπαιχνίδι, ή σαν θραύσματα από όνειρα όπου τίποτα δεν είναι σταθερό, αλλά όλα υπακούουν σε μια εσωτερική, σχεδόν μυθολογική λογική.
Αυτό που καθιστά τη συλλογή αξιοσημείωτη δεν είναι απλώς το περίεργο των υποθέσεων, αλλά ο τρόπος με τον οποίο η Scott τις αξιοποιεί για να αγγίξει βαθύτερα θέματα. Οι ιστορίες της μιλούν, πίσω από το φανταστικό προσωπείο τους, για τον αποκλεισμό, την ψυχική φθορά, την επιθυμία για υπέρβαση, αλλά και την ενοχή, τη βία, τη μοναξιά. Η μεταμόρφωση –ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο– λειτουργεί ως μηχανισμός εσωτερικής αλήθειας. Οι ήρωες, άλλοτε κυριολεκτικά και άλλοτε μεταφορικά, αλλάζουν μορφή όταν αγγίζουν τα όριά τους ή όταν ο κόσμος τους διαλύεται.
Μια από τις πιο χαρακτηριστικές αρετές του βιβλίου είναι η εναλλαγή ύφους και τόνου. Η γλώσσα μπορεί να είναι ποιητική, κοφτερή, κυνική ή τρυφερή – συχνά όλα αυτά μαζί μέσα στην ίδια παράγραφο. Η αφήγηση κινείται ανάμεσα σε ένα ειρωνικό παραμυθιακό ύφος και τη σκοτεινή ατμόσφαιρα αστυνομικής νουβέλας. Σε κάποιες ιστορίες, το χιούμορ διακόπτει απότομα τη βία, ενώ σε άλλες η απουσία λογικής εντείνει την αγωνία.
Η Scott αξιοποιεί μια εικαστική φαντασία που θυμίζει animation ή εικονογραφημένα κόμικς για ενήλικες. Οι εικόνες που δημιουργεί είναι ζωντανές, ενίοτε βίαιες, αλλά πάντα παραστατικές. Ένας άντρας μπορεί να σκοτώνει μια γυναίκα και τα παιδιά της σε μια πράξη τελετουργικής αγριότητας· ένας άλλος περιπλανιέται σε ερημωμένο βενζινάδικο, μπλεγμένος σε ένα παράδοξο κυνηγητό. Κάθε διήγημα είναι σχεδιασμένο σαν αυτόνομο επεισόδιο με δική του ατμόσφαιρα και μυθολογία, αλλά συνδεδεμένο με τα υπόλοιπα μέσα από έναν κοινό πυρήνα: τη ρευστότητα της ταυτότητας και την ένταση ανάμεσα στο φυσικό και το φανταστικό.
Παρά την ποικιλία τους, οι ιστορίες έχουν ένα συνεκτικό στυλ. Η συγγραφέας δείχνει να εμπνέεται από τη γλώσσα των παραμυθιών, τη δομή των ψηφιακών αφηγήσεων και τη συμβολική γραφή. Αυτό που μένει στον αναγνώστη δεν είναι μόνο οι παράξενες μορφές των ηρώων, αλλά η αίσθηση ότι πίσω από κάθε ιστορία υπάρχει μια αλήθεια για την ανθρώπινη φύση, έστω και μέσα από παραμορφωτικό φακό. Η "γυναίκα‑αχλάδι" και ο "άντρας‑βάτραχος" είναι αλληγορίες για τις ασύμβατες ερωτικές σχέσεις, για την αμηχανία του να συνυπάρχεις με το Άλλο, για την ασυμμετρία στις προσδοκίες και στα όρια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, παρά τη φαινομενική φαντασμαγορία, το βιβλίο δεν είναι ελαφρύ. Οι ιστορίες φέρουν ένα φορτίο υπαρξιακό. Πίσω από τη φόρμα, υποβόσκει μια βαθιά αγωνία – για τον εαυτό, για τον κόσμο, για την αποδοχή ή την απόρριψη. Είναι έργο που δεν φοβάται να δείξει την ασχήμια, αλλά μέσα από μια αισθητική που αγκαλιάζει την αλλόκοτη ομορφιά. Όπως η ιαπωνική τεχνική του kintsugi, που ενώνει τα σπασμένα με χρυσό, έτσι και οι ιστορίες της Scott ανασυνθέτουν το θραυσμένο κομμάτι της πραγματικότητας, μετατρέποντάς το σε κάτι πιο παράξενο – και ίσως πιο αληθινό.
Η συλλογή απευθύνεται σε αναγνώστες που αγαπούν τη λογοτεχνία του φανταστικού, αλλά και σε εκείνους που αναζητούν πειραματικές φόρμες γραφής. Δεν είναι εύκολη ανάγνωση, ούτε υπόσχεται γρήγορη συναισθηματική ταύτιση. Αντιθέτως, ζητά ενεργή συμμετοχή, προθυμία για ερμηνεία και διάθεση να χαθείς στο ανοίκειο. Είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται καλύτερα σε μικρές δόσεις, σαν να δοκιμάζεις γεύσεις από έναν γαστρονομικό κατάλογο άλλης διάστασης.
Με αυτό το βιβλίο, η Zelda Scott επιβεβαιώνει ότι το παράξενο δεν είναι απλώς φαντασία. Είναι μια άλλη μορφή πραγματικότητας – πιο ειλικρινής, πιο άβολη, αλλά και πιο απελευθερωτική. Και όπως κάθε καλό παραμύθι για μεγάλους, οι ιστορίες της δεν τελειώνουν όταν τελειώσει το βιβλίο. Συνεχίζουν να σε τριγυρίζουν, να σου μιλούν με τη γλώσσα των ονείρων, των εφιαλτών και της βαθιάς –αν και ακαθόριστης– επιθυμίας για νόημα.
Ανδρονίκη Λασηθιωτάκη, must.com.cy
Διαβάστε εδώ την προδημοσίευση του βιβλίου στην Bookpress και εδώ μια σύντομη αναφορά για το βιβλίο στη Bookpress (01/06/2025), σε άρθρο με θέμα "Έξι βιβλία πρωτοεμφανιζόμενων συγγραφέων που ξεχωρίζουν".
Συνέντευξη της Zelda Scott στην Ιωάννα Ταραμπίκου για την εκπομπή Πολιτισμένα (1:31:00) Ερτ Πρώτο, 15/06/2025.
|