Αρετές και ελαττώματα των αρχαίων Ελλήνων

της Ελπίδας Πασαμιχάλη

“Ο αρχαίος Έλληνας δεν ανεχόταν κανέναν άλλον πάνω από το κεφάλι του παρά μόνο την κοινότητά του και θεωρούσε τυραννίδα ακόμα και την προσπάθεια για μια ευρύτερη κρατική οργάνωση (…). Η παράδοση διέσωσε την ανάμνηση μόνο των μεγάλων διενέξεων, αλλά είναι φανερό ότι ο πόλεμος όλων εναντίον όλων, από χωριό σε χωριό, από κοιλάδα σε κοιλάδα, από επαρχία σ’ επαρχία ήταν η συνηθισμένη κατάσταση στην Ελλάδα. Γι αυτό και η αρχαία ελληνική Ιστορία είναι τόσο σύντομη, αφού μακροπρόθεσμα κανένας λαός, όση αντοχή και όσο πολεμική ικανότητα κι αν έχει, δεν μπορεί ν’ αντέξει σε μια τέτοια αυτοκατακρεούργηση”.

Το παραπάνω απόσπασμα από το έργο του Έγκον Φριντέλ (Egon Friedell) με τίτλο Πολιτιστική Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας που κυκλοφόρησε σε μετάφραση του Δημοσθένη Κούρτοβικ από τις εκδόσεις Τόπος, είναι από τα πιό εύστοχα και αποκαλυπτικά κείμενα για την ελληνική ψυχολογία όπως εμφανίζεται από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερα. Μια ψυχολογία για την οποία οι σύγχρονοι Έλληνες αισθανόμαστε την ανάγκη να απολογηθούμε, σήμερα ειδικά, στην εποχή της κρίσης και της διεθνούς απαξίωσης, σε έναν ακόμη φαύλο – κύκλο “αυτοκατακρεούργησης” και “αυτοτιμωρίας”. Και όμως είναι αυτή ακριβώς η ψυχολογία, που περισσότερο από οτιδήποτε άλλο μας φέρνει σε άμεση σύνδεση και συγγένεια με το αρχαίο μας παρελθόν και τους λαμπερούς προγόνους που έζησαν σε αυτό το γεωγραφικό χώρο, σε αυτήν εδώ τη χώρα.

Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ.