Οι Διεθνείς εκθέσεις έχουν μόνον ένα ρόλο: την αγοραπωλησία τίτλων από τα ενδιαφερόμενα μέρη. Ακόμα και στην εποχή του Διαδικτύου το νόημα των εκθέσεων, παρόλο που ελαφρά διαφοροποιείται, παραμένει το ίδιο. Μέσα από την προσωπική, ζωντανή επαφή με τον ξένο ατζέντη, εκδότη, αντιπρόσωπο κ.λπ. ο επισκέπτης εκδότης προσπαθεί να «μυριστεί» το καινούργιο, να προλάβει τις μόδες, να επενδύσει στις (πάντα ανανεωμένες) σταθερές αξίες, να προκαταβάλλει χρήματα έναντι δικαιωμάτων, ώστε εν ευθέτω χρόνω να εξαργυρώσει αυτή την επένδυση και να αισθανθεί ότι προχωράει αξιοπρεπώς στη δουλειά του.
Αυτό είναι το νόημα των Διεθνών εκθέσεων και κανένα άλλο. Όλα τα άλλα (η επίσκεψη κάποιου συγγραφέα φίρμα, οι θεματικές εκθέσεις τα μικρά ή μεγάλα events, οι παρουσιάσεις βιβλίων κ.λπ. κ.λπ.) αποτελούν απλώς καρυκεύματα για τον πολύ κόσμο και τον αδαή εκδότη.
Αν έτσι έχουν τα πράγματα θα πρέπει να δούμε σε ποιο βαθμό η Έκθεση βιβλίου που γίνεται εδώ και κάμποσα χρόνια στη Θεσ/νίκη με βαρύ αντίτιμο για τον Έλληνα φορολογούμενο (η περίοδος χάριτος τελείωσε μαζί με τον Ζαχόπουλο και τους συν αυτώ…) έχει καταφέρει να γίνει, στην πράξη και όχι απλώς στην ονομασία, Διεθνής. Όποιος ρίξει μια προσεκτική ματιά στον κατάλογο των εκθετών φέτος αντιλαμβάνεται ότι η συμμετοχή είναι όχι φτωχή αλλά ανύπαρκτη. Φτωχή θα τη λέγαμε αν, π.χ. η Γαλλία, έστελνε μόνον τον Flammarion και τον Gallimard, αν η Αγγλία έστελνε μόνον τον Bloosmbury ή την Canongate ή έστω αν οι χώρες αυτές εκπροσωπούνταν επάξια από αντίστοιχους ατζέντηδες. Δυστυχώς τίποτε από όλα αυτά δεν συμβαίνει. Ακόμα και η Γερμανία που είναι «τιμώμενη χώρα» δεν εκπροσωπείται από τους σημαντικούς εκδοτικούς της οίκους (κι αν κάποιοι από αυτούς γράφονται στη λίστα αυτοί έρχονται ως «εικονικοί εκθέτες»)! Η διεθνής παρουσία στη Θεσ/νίκη είναι κάπως σαν την… Eurovision με λιγότερο στρας και περισσότερη φτώχεια.
Ας μην απογοητευόμαστε όμως. Αυτή η έκθεση είναι προς το παρόν η καλύτερη που γίνεται στην Ελλάδα και έχει προοπτικές βελτίωσης. Αν προσελκύσουμε τους βαλκάνιους γείτονες και κάποιες ενδιαφέρουσες αγορές της Αφρικής και της Ασίας ο διεθνής χαρακτήρας θα υποχωρήσει αισθητά αλλά τουλάχιστον θα είναι δεδομένες οι απαιτήσεις. Ο Έλληνας εκδότης θα γνωρίζει ότι εδώ μπορεί να συναντηθεί με κάποιους συναδέλφους του, εξίσου τρικοσμικούς όσο και αυτός, που δεν κατάφερε να συναντήσει στις άλλες διεθνείς εκθέσεις της Φραγκφούρτης και του Λονδίνου…
Από την άλλη η έκθεση θα μπορεί να γίνει μια καλή Πανελλήνια Έκθεση Βιβλίου ανοιχτή στο κοινό και πεδίο συνάντησης και συναλλαγών ανάμεσα σε βιβλιοπώλες και εκδότες. Θα μπορεί να γίνεται κάθε χρόνο σε μια μεγάλη πόλη ή εναλλάξ στην Αθήνα και στη Θεσ/νίκη (μην ξεχνάμε ότι 9/10 των εκδ. οίκων έχουν την έδρα τους στην Αθήνα). Αλλά για να γίνει αυτό χρειάζεται προηγουμένως να γίνει αντιληπτό από όλους τους εμπλεκομένους φορείς και θεσμούς ότι Διεθνής δεν γεννιέσαι, γίνεσαι.
Κι η ζωή αποδεικνύει ότι βρισκόμαστε μακράν αυτού, του ανεδαφικού για την ελληνική πραγματικότητα, επαγγελματικού βιβλιοράματος.