Φεβρουάριος-Ιούλιος 2020

Δείτε επίσης: Μαρξιστική Σκέψη τ. 28 : Κουβανική Επανάσταση- 60 χρόνια 

Με ένα αφιέρωμα στη σύγχρονη Κούβα κυκλοφορεί ο τόμος 30 της Μαρξιστικής Σκέψης. Αποτελεί συνέχεια του αφιερώματος στον προηγούμενο τόμο 28, το οποίο είχε ως θέμα την ιστορία της κουβανικής επανάστασης.

Το αφιέρωμα χωρίζεται σε δυο μέρη, ένα με μικρά, ενημερωτικού χαρακτήρα κείμενα και ένα με πιο εκτενείς αναλύσεις πλευρών της κουβανικής κοινωνίας.

Ο σκοπός της έκδοσης είναι να προσφέρει στο κοινό μια σφαιρική εικόνα των επιτεύξεων της σοσιαλιστικής Κούβας, που εκτείνονται σε μια ποικιλία πεδίων: από την παιδεία και την υγεία (καθολική μόρφωση και υψηλό προσδόκιμο ζωής), τη διεθνιστική βοήθεια στις χώρες του Τρίτου Κόσμου και την προστασία του περιβάλλοντος ως τα κοινωνικά δικαιώματα και τον πολιτισμό. Ταυτόχρονα, παρουσιάζονται τα σοβαρά προβλήματα της χώρας όπως η αναιμική οικονομική πρόοδος και οι ελλείψεις (στα οποία σημαντικό ρόλο παίζει το αμερικάνικο εμπάργκο), η χαμηλή παραγωγικότητα και οι γραφειοκρατικές στρεβλώσεις του κρατικού τομέα, η αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων στα πρόσφατα χρόνια, λόγω του ανοίγματος στην αγορά που υποχρεώθηκε από τις περιστάσεις να υιοθετήσει η κουβανική κυβέρνηση.

Οι περισσότεροι παρατηρητές συμφωνούν ότι η Κούβα βρίσκεται σήμερα σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι, με μεγάλες δυνατότητες αλλά και σοβαρούς κινδύνους. Θα μπορέσει η επανάσταση του Φιντέλ και του Τσε να ανταποκριθεί και σε αυτή τη νέα πρόκληση; Σε μια τέτοια στιγμή η παρουσίαση της κατάστασης όπως πραγματικά είναι μπορεί να συνεισφέρει όχι μόνο στο να γνωρίσουμε καλύτερα τη σύγχρονη Κούβα αλλά και να κατανοήσουμε τους όρους για μια θετική συνέχεια του έργου της επανάστασης.

Ο τόμος περιλαμβάνει ως προσφορά την μπροσούρα του Χρήστου Κεφαλή
Σχέδιο για ένα Κομμουνιστικό Μανιφέστο της Εποχής μας.

Παρουσίαση στο left.gr, γράφει ο Κoσμάς Κέφαλος
Μια αξιόλογη έκδοση για τη σύγχρονη Κούβα

Η πανδημία του κορονοϊού έφερε εκ νέου στο προσκήνιο την Κούβα, με τις επιτυχίες της στην ιατρική περίθαλψη και την ικανότητα συνδρομής της σε κάθε μεγάλη ανθρωπιστική κρίση στον πλανήτη. Οι Κουβανοί γιατροί, με τις αποστολές τους στις πληττόμενες χώρες, έγιναν πάλι μέρος της καθημερινότητάς μας. Αν όμως η Κούβα βρίσκεται σήμερα στην παγκόσμια πρωτοπορία σε αυτό τον τομέα, αυτό δεν είναι παρά μια συνέπεια της επανάστασης του Φιντέλ και του Τσε, που άλλαξε δραματικά πριν 60 χρόνια την πορεία της.

Ο τόμος 30 της Μαρξιστικής Σκέψης, με θέμα «Σύγχρονη Κούβα», έρχεται σε μια κατάλληλη στιγμή για να μας γνωρίσει με την κουβανική κοινωνία σήμερα. Στις 480 σελίδες του ο αναγνώστης θα βρει ένα πλήθος υλικών για τις επιτυχίες της Κούβας, εκπληρωμένες με λιγοστούς πόρους χάρη στον κοινωνικό εξισωτισμό της επανάστασης, αλλά και τα σοβαρά προβλήματά της.

Η Κούβα δεν έχει σήμερα μόνο το υψηλότερο ποσοστό γιατρών στο συνολικό πληθυσμό στον κόσμο. Χάρη στο άρτιο σύστημα υγείας της, εστιασμένο στην πρόληψη παρά στη θεραπεία, έχει επιτύχει δείκτες στο προσδόκιμο ζωής και την παιδική θνησιμότητα συγκρίσιμους με εκείνους των ΗΠΑ και των προηγμένων χωρών της Δυτικής Ευρώπης. Η δωρεάν παιδεία βρίσκεται σε ένα υψηλό επίπεδο, με τον αναλφαβητισμό μόλις στο 0,1%. Κλάδοι όπως η φαρμακευτική βιομηχανία, ο τουρισμός και οι βιολογικές καλλιέργειες σημείωσαν προόδους τα τελευταία χρόνια. Η Κούβα είναι μια από τις ελάχιστες χώρες παγκόσμια που πέτυχε, χάρη στην επανάσταση, να υπερδιπλασιάσει το ποσοστό δασικής κάλυψης, από 14% το 1960 σε πάνω από 30%. Έχει μια αξιόλογη και πλούσια πολιτιστική ζωή.

Από την άλλη μεριά, δεν είναι μικρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το νησί της επανάστασης· προβλήματα συνδεόμενα στενά με το αμερικάνικο εμπάργκο αλλά και τις συνέπειες της κατάρρευσης του σοσιαλιστικού μπλοκ στα 1990 και τη δοκιμασία της Ειδικής Περιόδου στη συνέχεια. Η χαμηλή παραγωγικότητα του κρατικού τομέα, οι καθηλωμένοι μισθοί, η εμφάνιση ανισοτήτων, σε φυλετικές μάλιστα γραμμές, λόγω της άνισης πρόσβασης του πληθυσμού σε εμβάσματα από τις ΗΠΑ, είναι μερικά από αυτά. Η κουβανική κοινωνία βρίσκεται σήμερα σε μια αναγκαία και σύνθετη μετάβαση, από πολλές απόψεις παρόμοια με τη ΝΕΠ του Λένιν, από την οποία θα εξαρτηθεί η παραπέρα πορεία της.

Ο τόμος της Μαρξιστικής Σκέψης δίνει μια αντικειμενική εικόνα των προόδων της αλλά και των δυσχερειών στο δρόμο εμπρός.

Κοσμάς Κέφαλος, left.gr (14/05/2020)

Διαβάστε εδώ μια συνέντευξη του Χρήστου Κεφαλή στον Βαγγέλη Μπουμπάκη για το blog  Extreme Ways (18/07/2020).