ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΠΟΣ TOPOS PUBLICATIONS ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΠΟΣ TOPOS PUBLICATIONS
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΠΟΣ
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΔΟΚΙΜΙΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΟΤΙΒΟ EBOOKS
Αναζήτηση
Συγγραφείς
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
Τίτλοι
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
Περιοδικά
ΑΝΤΙΓΟΝΗ
ΚΡΙΣΗ
ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ
ΟΥΤΟΠΙΑ
ΣΥΝΑΨΙΣ
Πρακτορευόμενα
GRANT THORNTON
KOMMON
NEΔΑ
PUBLIC ISSUE
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΙΡΟΓΑ
ΙΔΡΥΜΑ ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
ΙΕΘΣ
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κύπρου
ΣΥΝΑΨΕΙΣ
Links
Οδηγός Ανάγνωσης
Κατάλογοι
Το Γράμμα του Τόπου
Γράμμα του Τόπου
Δελτίο παραγγελίας

Εδώ μπορείτε να κατεβάσετε σε excel το δελτίο παραγγελίας των βιβλίων του Τόπου.

Όροι χρήσης

Παρακαλούμε, πριν την παραγγελία σας να διαβάσετε την Πολιτική Απορρήτου, τους Όρους Χρήσης και πληροφορίες για την Προστασία Προσωπικών Δεδομένων.

Τα νέα του Τόπου
::. Graphic novels: Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή… (14-03-2009 11:55)


Πολλή συζήτηση γίνεται τελευταία για το νέο είδος λογοτεχνίας (σχετικά νέο, έξω υπάρχει δέκα χρόνια τουλάχιστον – για να μην αναφερθούμε στην προϊστορία του είδους) που χρησιμοποιεί ως συστατικό στοιχείο της αφήγησης την εικόνα. Η συζήτηση έχει να κάνει και με την ονομασία του είδους που οι γνωστοί γλωσσαμύντορες βιάστηκαν (όπως πάντα) να το ονομάσουν «εικονογραφημένο μυθιστόρημα» (υποθέτουμε κατά το «Κλασικά Εικονογραφημένα» των πολύ παιδικών τους χρόνων…).
Ο συγγραφέας του τέλους του εικοστού αιώνα και των αρχών του δικού μας δεν έχει μείνει ανεπηρέαστος από τον εικονογραφημένο μας κόσμο. Η εικονογράφηση της ζωής μας αποτυπώνεται σε όλο τον κύκλο της καθημερινότητας και συχνά αποκτά τη μορφή καταιγιστικών έως και βίαιων βομβαρδισμών όπως π.χ. μέσα από τη διαφήμιση. Εκ των πραγμάτων λοιπόν αυτή η εικονογράφηση, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, με τη θετική ή αρνητική επίδραση στην καθημερινότητά μας (αυτό είναι άλλης τάξης θέμα, απαιτεί χωριστή συζήτηση στην οποία ο Τόπος θα επανέλθει), αποτελεί μια μορφή αντίληψης, σύλληψης, καταγραφής του κόσμου μας. Πολλοί ανήσυχοι συγγραφείς δοκιμάζουν επομένως να διευρύνουν τις μορφές της γραφής τους με την ενσωμάτωση εικόνων στο κείμενό τους.
Αυτή η ενσωμάτωση παλαιότερα είχε τον χαρακτήρα μιας τυπικής εικονογράφησης: η εικόνα απλώς πρόσθετε μια άλλη μορφή (συχνά και μια άλλη αξία) στο κείμενο. Εδώ επομένως έχουμε τη μόνη περίπτωση όπου ο όρος «εικονογραφημένο κείμενο» ευσταθεί. Σιγά σιγά όμως η ενσωμάτωση της εικόνας στο κείμενο απόκτησε αυθύπαρκτη οντότητα. Η παράλληλη ανάπτυξη του κόμικ σε αυτοδύναμη μορφή τέχνης ενέπνευσε πολλούς συγγραφείς ήδη από τη δεκαετία του ογδόντα: το κόμικ με την κατάτμηση της σελίδας σε καρέ που μιμούνται την κινηματογραφική εικόνα, επέτρεψε σε μια σειρά συγγραφείς να «διαλύσουν» την ιστορία τους σε δυναμικές εικόνες όπου το κείμενο, κατά κάποιο τρόπο, πέρασε σε δεύτερη μοίρα, περιορίστηκε απλώς στον περιγραφικό / επικοινωνιακό του ρόλο, ενώ η εικόνα ανέλαβε να διεκπεραιώσει τις όποιες μορφές λογοτεχνικότητας του κειμένου με εικαστικές μορφές.
Εδώ ο όρος λογοτεχνικό κόμικ αρχίζει να αποκτά κάποια σημασία. Σ' αυτή την κατηγορία ανήκει π.χ. το γνωστό Logicomix του Απόστολου Δοξιάδη (γι' αυτό και είναι λάθος να το αποκαλούμε graphic novel – όταν μάλιστα ο ίδιος ο συγγραφέας στον τίτλο ενσωματώνει εμφανώς το είδος που απομιμείται στο έργο του).
Η συνέχεια ήταν η αναμενόμενη. Νεότεροι συγγραφείς ενσωμάτωσαν λειτουργικά την εικόνα στη δομή του κειμένου τους· που σημαίνει ότι, σ' αυτές πλέον τις περιπτώσεις, η εικόνα ούτε υποκαθιστά το κείμενο ούτε δανείζεται τη μορφή του απλού κόμικ: αντιθέτως, η εικόνα σε αυτή τη λογοτεχνία (διότι μιλάμε πάντα για τη λογοτεχνία, να μην ξεχνιόμαστε) αποκτά ισοδύναμο ρόλο με το κείμενο στην αφήγηση.
Εδώ αρχίζει η ιστορία του graphic novel, μιας αφήγησης δηλαδή, όπου κείμενο και εικόνα δένονται λειτουργικά σε μια ενιαία δομή. Εδώ συμβαίνουν δύο τινά που ξεχωρίζουν το είδος από το κλασικό ή το λογοτεχνικό κόμικ: πρώτον, το κείμενο διατηρεί τη λογοτεχνική του μορφή (και τις αντίστοιχες αξίες), δεύτερον, η εικόνα αποκτά σαφέστατα εικαστικό (και όχι απλά εικονογραφικό / περιγραφικό) χαρακτήρα. Τρίτον, σε ένα καλό graphic novel (εδώ κάνουμε λόγο για τα καλύτερα του είδους), ακόμα και αν το ένα από τα δύο στοιχεία, η εικόνα ή το κείμενο κυριαρχεί πάνω στο άλλο, ουδέποτε το υποκαθιστά: είναι, επαναλαμβάνουμε, και τα δύο, λειτουργικοί ρόλοι σε ένα ενιαίο σώμα που προσκαλεί την ενιαία ανάγνωση.

––––––––––––



Αφορμή γι' αυτό το κείμενο είναι η πρόσφατη έκδοση από τον Τόπο δύο λογοτεχνικών βιβλίων. Το βιβλίο του Αντρέι Κλιμόφσκι, Ο καθηγητής Οράτιος Ντόρλαν, και το βιβλίο σε επιμέλεια της Ζέιντι Σμιθ, Το βιβλίο του Άλλου. Το πρώτο είναι ένα αμιγές graphic novel, από τα πλέον πρωτότυπα του είδους. Εδώ, φαινομενικά, η εικόνα κυριαρχεί. Φαινομενικά, επειδή είναι εξαιρετικά εντυπωσιακή. Όπως όμως θα διαβάσετε στην οικεία θέση για το βιβλίο, το γεγονός είναι ότι ο Κλιμόφσκι, ένας δόκιμος εικαστικός καλλιτέχνης, πετυχαίνει να «στήσει» ένα «γραφιστικό κείμενο» που, πραγματικά, εικονογραφεί με τον καλύτερο τρόπο τον ορισμό του graphic novel που εξηγήσαμε παραπάνω.
Στο δεύτερο βιβλίο, εκείνο που επιμελείται η Ζέιντι Σμιθ, μια ανθολογία σύγχρονων συγγραφέων, υπάρχουν δύο δείγματα «γραφιστικού κειμένου»: το πρώτο, εκείνο του συγγραφέα Ντάνιελ Κλόους υιοθετεί τη λογική του Logicomix, είναι δηλαδή, ένα απλό κόμικ, που σημαίνει ότι ο συγκεκριμένος συγγραφέας επέλεξε αυτή τη μορφή για να αποδώσει τη συγκεκριμένη λογοτεχνική του ανάγκη. Το δεύτερο όμως δείγμα, εκείνο του συγγραφέα Κρις Γουέαρ, υιοθετεί τη λογική του σύγχρονου graphic novel. Μπορείτε να διαβάσετε και τα δύο δείγματα στον Οδηγό Ανάγνωσης του Βιβλίου του Άλλου.

Προσοχή όμως! Οι διαφορές που περιγράφουμε εδώ από «γραφιστικό κείμενο» σε «γραφιστικό κείμενο» είναι λεπτές. Ας μην ξεχνάμε: έχουμε να κάνουμε, τελικά, με μία νέα λογοτεχνική / καλλιτεχνική μορφή. Και κάθε νέα μορφή, σ' αυτή τη δύσκολη τέχνη απαιτεί νέα αναγνωστική προσέγγιση, νέα εξάσκηση, νέο αισθητήριο. Αυτή η παρατήρηση αφορά ειδικά ορισμένα graphic novels που πολύ εύκολα μπορούν να μπερδευτούν με κόμικ όπως π.χ. μπορεί να συμβεί με το εξαιρετικό Watchmen, το «γραφιστικό έργο» των Alan Moore (συγγραφέας και του V for Vendetta) και Dave Gibbons (εικονογράφος) που τώρα προβάλλεται στους κινηματογράφους.
Η επιπόλαιη ματιά θα χαρακτηρίσει αυτό το έργο «κόμικ» ωστόσο, τόσο η προσεκτική ανάγνωση αυτού του βιβλίου επιστημονικής φαντασίας (εντάσσεται στην κατηγορία της «εναλλακτικής Ιστορίας» που εγκαινίασε ο Φίλιπ Ντικ με τον Άνθρωπο στο ψηλό κάστρο) με τη φροντισμένη εικονογράφηση  όσο και, κυρίως, οι λογοτεχνικές αρετές του κειμένου [το πειστικό στήσιμο των χαρακτήρων, η επιδέξια χρήση της παρενδυσίας ως συμβόλου εξουσίας και δύναμης, ο διάχυτος συμβολισμός, τα επιμέρους θέματα (όπως ο έλεγχος των εξοπλισμών και η πυρηνική απειλή), η διακειμενικότητα (με την αναφορά του Μουρ σε άλλους «δικούς» του χαρακτήρες ή με τα αποσπάσματα που διαβάζει ο αναγνώστης στο κόμικ που διαβάζει ένα παιδί μέσα στην ιστορία) η εκτενής χρήση παράπλευρων κειμενικών «ντοκουμέντων» που μιμούνται διάφορες ιδιολέκτους (π.χ. τη δημοσιογραφική, την αυτοβιογραφική κ.λπ.), η ιδιότυπη ανθρωπιστική ιδέα που καλλιεργείται μέσα από την πλοκή και όχι μέσα από τη ρητορεία, η δομή σε κεφάλαια κ.λπ., κ.λπ.] επιτρέπουν όχι απλώς να το ορίσουμε ως graphic novel αλλά ως ένα από τα αρτιότερα του είδους.

Νέα λοιπόν «γραφή» προ των πυλών, νέες αναγνώσεις – αλλά και καινούργια αισθητική απόλαυση που παρέχεται ως αμοιβή στον προσεκτικό αναγνώστη! Καλό διάβασμα!
Επιστροφή »

rss feed Νέων

rss feed Νέων Εκδόσεων

Follow us:         
 

 

Εκδόσεις Τόπος
Μεθώνης 71Α, 10683 Αθήνα
Τηλ.: +30 210 8222835
Fax: +30 210 8222684
Επικοινωνία: info@motibo.com

Κεντρική διάθεση:
Zωσιμάδων 6, 10683 Αθήνα
Tηλ. +30 210 3221580
Fax: +30 210 3211246
Επικοινωνία: bookstore@motibo.com

Προσφορές
Login
Your e-mail:
Your password:
Εχετε ξεχάσει τον κωδικό σας;
Θέλετε να εγγραφείτε;
Νέες εκδόσεις
Πολλά Μικρά Απλά
Διονύσης Χαριτόπουλος
SEX - ΝΟΜΟΣ - ΕΓΚΛΗΜΑ
Ευτύχης Φυτράκης
Θάνατοι στη Χούντα
Δημήτρης Βεριώνης
Να ξαναμιλήσουμε για την εκμετάλλευση
Χρήστος Λάσκος
Πτέρυγα Α' - Κελί 71
Βασίλης Τσιράκης
Ο κόσμος καίγεται
Πέτρος Κόκκαλης - Ξενοφών Κοντιάδης 
Η Άνοδος και η Πτώση των Εργατικών Διεθνών: Γ΄ κύκλος (B΄ Τόμος)
Τάκης Μαστρογιαννόπουλος
Παιδιά χαμένα στην κατάθεση
Όλγα Θεμελή
Σα μαγεμένο το μυαλό μου
Θανάσης Σκρουμπέλος
Δυτικές Χώρες
Ουίλιαμ Μπάροουζ
Χωριό Ποτέμκιν
Γιώργος Παναγή
Μόνο τους πεθαμένους
Αλέξις Ραβέλο
Η Αριστερά και ο Ίψεν
Έργο Συλλογικό
Λίγα λόγια για μένα
Καλλιρρόη Παρούση
Η δύναμη του Focusing
Ann Weiser Cornell
Οι εφαρμογές της θετικής ψυχολογίας στη συμβουλευτική
Έργο Συλλογικό
Μιλώ στα παιδιά μου για τη χούντα και το Πολυτεχνείο
Ολύμπιος Δαφέρμος
Για την πολιτική που διαμορφώνει
Σεραφείμ Σεφεριάδης
Μπορεί η Ελλάδα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Έργο Συλλογικό
Δεν αδειάζουμε να πεθάνουμε
Δημήτρης Παπαχρήστος
Η νύχτα που έφυγε ο Παύλος
Ξενοφών Κοντιάδης 
Η κοινωνική ασφάλιση ως θεσμός αλληλεγγύης
Βαγγέλης Κουμαριανός
Sakis Papadimitriou- Piano Diary / Ημερολόγιο Πιάνου- Σάκης Παπαδημητρίου
Ανδρέας Ζαχαράτος
Εικαστική Εκπαίδευση στην Ελλάδα
Αντώνης Βάος
Μία μέρα στους σταυρούς
Αρμάντο Ρομέρο
Η κρυφτή γυναίκα
Έργο Συλλογικό
100 αποτυπώματα
Μαριάννα Τζιαντζή
Ο Τόπος των Νεκρών Δρόμων
Ουίλιαμ Μπάροουζ
Στιγμές από το καρτιέ
Γρηγόρης Γαϊτανάρος
Θεωρίες Συνωμοσίας
Δημήτρης Λένης
Ροδόπη
Έργο Συλλογικό
The Working Deadline!
Πάνος Ζάχαρης
Σαμοθράκη
Μιχάλης Μπολιάκης
Ω! Τι υπέροχη εκδρομή!
Άρης Μαραγκόπουλος
Τρεις κηδείες για τον Ελάδιο Μονρόι
Αλέξις Ραβέλο
Ψυχική Υγεία Παιδιών και Εφήβων (2ος Τόμος)
Έργο Συλλογικό
Όψεις Εργασιακής Ενσωµάτωσης των Προσφύγων
Χρήστος Μπάγκαβος - Νίκος Κουραχάνης
Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης
Δημήτρης Πεπόνης
Εκλογές 1981
Έργο Συλλογικό
Επιχείρηση ''Νόστος''
Νικόλας Ζηργάνος
Παιδικό άγχος
Αγορίτσα Ψύλλου - Μαρία Ζαφειροπούλου
Η κόρη και η νύχτα
Αθηνά Τσάκαλου
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΠΟΣ