Στη «Βιβλιοθήκη» της Παρασκευής που πέρασε (εφημ. Ελευθεροτυπία, 30.01.09) διαβάσαμε μια de profundis εξομολόγηση του σημαντικού Έλληνα συγγραφέα Αλέξη Πανσέληνου, ενός ανθρώπου που αξίζει τον τίτλο του συγγραφέα όσο λίγοι. Θα σταματήσουμε σε μια φράση του που πολύ μας συγκίνησε. «Όσο με αφορά, έφτασα να καταλάβω κάποια στιγμή πως ίσαμε τώρα δεν ήμουν ευτυχισμένος επειδή έγραφα, αλλά πως έγραφα επειδή ήμουν ευτυχισμένος. Και επειδή η πραγματικότητα έχει γύρω μου ριζικά μεταβληθεί, κοιτώ το μέλλον περισσότερο με απορία παρά με προσμονή. Θα ξαναγράψω ποτέ;» Αυτή η μικρή φράση συνοψίζει τη διαφορά ανάμεσα στους πεζογράφους που είναι ευτυχείς επειδή γράφουν βιβλία και σ' εκείνους που γράφουν βιβλία επειδή βιώνουν πράγματα λιγότερο ή περισσότερο ευτυχή, λιγότερο ή περισσότερο δυσάρεστα… Αυτή η φράση δηλώνει πολύ περισσότερα πράγματα απ' όσα διατυπώνει. Πράγματα που δεν αφορούν απλώς την προσωπική ιστορία ενός συγγραφέα. Αφορούν τη ουσία μιας δουλειάς που υπάρχει και έχει αποτελέσματα μόνον στο βαθμό που το υποκείμενο την αντιλαμβάνεται ως μικρότερης σημασίας από την ίδια τη ζωή. Yπάρχει ένα πασίγνωστο ποίημα του Έζρα Πάουντ, μεταφρασμένο κι από τον δικό μας Γιώργο Σεφέρη (στις Αντιγραφές του) που συζητάει αυτά τα θέματα πολύ κοντά στο δικό μας πνεύμα. Διαβάστε το:
The Lake Isle
- O GOD, O Venus, O Mercury, patron of thieves,
- Give me in due time, I beseech you, a little tobacco-shop,
- With the little bright boxes
- piled up neatly upon the shelves
- And the loose fragrant cavendish
- and the shag,
- And the bright Virginia
- loose under the bright glass cases,
- And a pair of scales not too greasy,
- And the whores dropping in for a word or two in passing,
- For a flip word, and to tidy their hair a bit.
- O God, O Venus, O Mercury, patron of thieves,
- Lend me a little tobacco-shop,
- or install me in any profession
- Save this damn'd profession of writing,
- where one needs one's brains all the time.
|