Ροζ ιστορίες γραμμένες από «γαλάζιο» χέρι
Ανδρες συγγραφείς απευθύνονται σε γυναίκες
«Οι άνδρες δεν διαβάζουν πια. Αν επιβιώσει η λογοτεχνία, θα είναι εξαιτίας των γυναικών». Η δήλωση –του 2002– ανήκει σ’ έναν από τους πιο δημοφιλείς και πιο σημαντικούς συγγραφείς της παγκόσμιας λογοτεχνίας: στον Μάριο Βάργκας Λιόσα. Από τότε είχε αντιληφθεί και είχε περιγράψει το φαινόμενο που τείνει να γίνει η νέα τάση στο χώρο του βιβλίου: οι άντρες συγγραφείς «προσαρμόζουν» τη γραφή και τη θεματολογία τους έτσι ώστε να αφορά το ευρύ γυναικείο κοινό. Αφού αυτό το κομμάτι της «αναγνωστικής πίτας» είναι που διαβάζει τα μυθιστορήματα, τα διαφημίζει από στόμα σε στόμα, γεμίζει τις εκδηλώσεις και τις παρουσιάσεις. Με τη διαπίστωση του Λιόσα συμφωνεί απολύτως και ο δημοφιλής Βρετανός συνάδελφός του, Ιαν Μακ Γιούαν: «Το μυθιστόρημα το σηκώνουν οι γυναίκες. Δίπλα σε όλες τις διαφορές ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες, συμβαίνει επίσης να είναι οι γυναίκες που διαβάζουν συνεχώς και σταθερά».
Έτσι άρχιζε η Όλγα Σελλά στην
Καθημερινή αυτού του Σαββάτου (21.06.08) το άρθρο της για να συνεχίσει ρωτώντας επί του θέματος συγγραφείς από την εγχώρια βιβλιοπαραγωγή, μεταξύ των οποίων και τον «δικό μας» Άρη Μαραγκόπουλο (με αφορμή, εννοείται, το τελευταίο του βιβλίο, το
True Love).
Ιδού το κομμάτι του άρθρου της Όλγας Σελλά που περιλαμβάνει τις απαντήσεις του Ά.Μ.
…Ο Αρης Μαραγκόπουλος έχει γράψει πολλά βιβλία με έντονο τον πολιτικό προβληματισμό, γνωρίζει απ’ έξω κι ανακατωτά τον Τζόις, έχει υπογράψει σπουδαίες μεταφράσεις, κι όμως ομολογεί ότι το τελευταίο του βιβλίο
True Love «ταιριάζει σε ροζ ιστορία. Είναι ο ανεκπλήρωτος έρωτας από την πλευρά των ανδρών, η επιθυμία για συντροφικότητα από την πλευρά των γυναικών». Κι όλα αυτά, στο οπισθόφυλλο του βιβλίου. Και εξηγεί τη συνολική του άποψη: «Οι στατιστικές που αφορούν το αναγνωστικό κοινό στην Ελλάδα κάνουν λόγο για μιαν ευρύτερη “σιωπηλή πλειοψηφία” αναγνωστριών. Οι λέσχες ανάγνωσης που ευδοκιμούν αυτή την εποχή επίσης αποτελούνται κυρίως από γυναίκες. Ο άντρας συγγραφέας, όποιο θέμα κι αν τον απασχολεί, όποια λογοτεχνική τάση κι αν διαμορφώνει (ή νομίζει ότι διαμορφώνει) με το έργο του, σαφέστατα απευθύνεται σε αυτή την πλειοψηφία. Το λιγότερο, δεν μπορεί να την αγνοήσει. Οταν μάλιστα το θέμα του έχει στο κέντρο του τις συντροφικές σχέσεις, τότε αυτό είναι περίπου αναπόφευκτο.
Ο πραγματικός κίνδυνος, στην πληθωρισμένη λογοτεχνική μας πραγματικότητα, είναι το ροζ. Το ροζ στερεότυπο ως προς την πρόσληψη των συντροφικών σχέσεων που διαμόρφωσαν γυναίκες συγγραφείς και συγγραφίσκοι μικρής καλλιέργειας για γυναίκες αναγνώστριες ανάλογης παιδείας.
Η πληθωρισμένη λογοτεχνία είναι αντανάκλαση της τηλεοπτικής πραγματικότητας. Κυκλοφορούν άπειρα “βιβλία κομμωτηρίου”. Περίπου όσες και οι μαμάδες βορείων προαστίων. Η ανάγνωση έχει γίνει ένα επιπόλαιο ζάπινγκ. Τα πάντα οδηγούν στο ροζ.
Ο άντρας συγγραφέας, που γράφει για τις συντροφικές σχέσεις σήμερα, αισθάνεται ότι δίνει μια μάχη του τύπου που έδιναν οι φεμινίστριες σε προηγούμενες δεκαετίες. Δεν μπορεί να είναι σεξιστής, δεν μπορεί όμως να είναι και ροζ. Το να παραμείνει στα εδάφη της λογοτεχνίας διατηρώντας, με κριτικό τρόπο, τον αυθεντικό του εαυτό εμπρός σε ένα κοινό αναγνωστριών που πάσχουν από χρόνιο εθισμό στο ροζ, παραμένει ένα ενδιαφέρον στοίχημα. Που δεν αφορά αποκλειστικά τη λογοτεχνία...».
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο της Όλγας Σελλά
εδώ.