Topos Books

Μέσα από τον διάλογο ενός πατέρα µε τα παιδιά του το βιβλίο αυτό επιχειρεί να µιλήσει στους νέους για τη χούντα και το Πολυτεχνείο µε τρόπο απλό και κατανοητό. Αναδεικνύει την εγκληµατική φύση της δικτατορίας 1967-1974, η οποία φυλάκιζε, έδερνε, βασάνιζε, εξόριζε και ενίοτε δολοφονούσε κάθε άνθρωπο που διαφωνούσε µαζί της ή που νόµιζε ότι διαφωνεί. Προβάλλει, επίσης, την ειρηνική αντίσταση των φοιτητών εναντίον του βίαιου και απάνθρωπου αυτού καθεστώτος και την κορύφωσή της, που ήταν η εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Η αντίσταση εναντίον ενός καταστροφικού και ολοκληρωτικού καθεστώτος, το οποίο καταργεί τη δηµοκρατία και στερεί την ελευθερία από τους πολίτες του, θέλει τόλµη, αξιοπρέπεια και ανιδιοτέλεια. Είναι µια ηθική στάση που απαιτεί κοινωνική ευαισθησία και διαπνέεται από αίσθηση ελευθερίας. Οι φοιτητές πάλεψαν για τα ανθρώπινα δικαιώµατα όλων των πολιτών της πατρίδας µας. Πάλεψαν για ένα καλύτερο µέλλον.

Ανάµεσα σε αυτούς και ο συγγραφέας του βιβλίου.

Στην έκδοση συμπεριλαμβάνονται αυθεντικές φωτογραφίες του γνωστού φωτορεπόρτερ Αριστοτέλη Σαρρηκώστα, φωτογραφίες από το αρχείο του συγγραφέα και άλλων αγωνιστών του Πολυτεχνείου και γελοιογραφίες της εποχής.

^{_{(Φωτ.: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας/AP)}}

^{_{Σκίτσο του Σπύρου Ορνεράκη, το οποίο έλαβε το 1972 το δεύτερο βραβείο στην Παγκόσμια Έκθεση Γελοιογραφίας που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα.}}

«Με τις εξεγέρσεις γράφεται η ιστορία και δημιουργείται πολιτισμός»
συνέντευξη του Ολύμπιου Δαφέρμου στον Κώστα Αγοραστό για την Bookpress

(...) Η μυθοποίηση του Πολυτεχνείου είναι ένα γεγονός που λειτουργεί αρνητικά γιατί απομακρύνει τους νέους από αυτό, αφού, όπως θεωρώ ότι σκέφτονται, δεν είναι όλοι ήρωες. Η κατανόηση του γεγονότος το φέρνει στο επίπεδο του κάθε ανθρώπου. Κοντά στον κάθε άνθρωπο. Η εξέγερση είναι συστατικό στοιχείο της ανθρώπινης υπόστασης. Με τις εξεγέρσεις γράφεται η ιστορία και δημιουργείται πολιτισμός.

Έχοντας ζήσει και αγωνιστεί μέσα από τις γραμμές του φοιτητικού κινήματος εναντίον της χούντας θέλησα με το βιβλίο αυτό να δώσω στους νέους να καταλάβουν την εποχή εκείνη, τη φύση και τη συμπεριφορά της χούντας, τις μορφές αντίστασης τόσο των αντιστασιακών οργανώσεων όσο και των φοιτητών και φοιτητριών, το πώς συνδέονται μεταξύ τους όλα τα παραπάνω και την εξέλιξη των γεγονότων που οδήγησαν στην απαξίωση και στην αρχή του τέλους της χούντας. Η αναφορά και μόνο στην εξέγερση του Πολυτεχνείου, όπως συνήθως γίνεται, δεν βοηθά στην κατανόηση των γεγονότων. Στέκεται μετέωρη στη σκέψη των νέων ως ένα ηρωικό αλλά ακατανόητο συμβάν που υπερβαίνει τις δυνατότητες του μέσου ανθρώπου.

Κατά τη γνώμη μου ο σχολικός γιορτασμός θα έπρεπε να είναι εθελοντικός για τους μαθητές όπως εθελοντική ήταν και η συμμετοχή στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Επιπλέον για την κατανόηση του γεγονότος θα πρέπει να ανατεθεί ολοκληρωτικά η οργάνωση της γιορτής στους μαθητές, οι οποίοι, αφού ερευνήσουν και διαβάσουν, θα σχεδιάσουν τη μορφή και το περιεχόμενό της.

_{Διαβάστε όλη τη συνέντευξη εδώ

Κ. Αγοραστός 05/11/2023}

Ο Πέτρος Χαραβιτσίδης, επίκουρος καθηγητής ΤΕΑΠΗ, ΕΚΠΑ έγραψε για το βιβλίο:

"(...) Γνώρισα τον Ολύμπιο Δαφέρμο από τα γραπτά του σχετικά με το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα και την εξέγερση του Πολυτεχνείου, όπου συμμετείχε ως φοιτητής. Αργότερα είχα την τύχη να τον γνωρίσω προσωπικά, αλλά και να τον ακούσω σε διάφορες ομιλίες του σχετικές με την περίοδο της χούντας και την αντίσταση των φοιτητών. Ο λόγος του ήταν πάντα άμεσος, προσωπικός και κυρίως πολιτικός και αναστοχαστικός. Η επαφή που είχα μαζί του με οδήγησε στη σκέψη να τον καλέσω, πριν από αρκετά χρόνια, στο σχολείο που εργαζόμουν, την ημέρα της γιορτής του Πολυτεχνείου. Πρόκειται για ένα Δημοτικό Σχολείο με μεγάλο ποσοστό παιδιών μεταναστών και προσφύγων. Η συνάντηση αυτή ήταν για τα παιδιά, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς μια συγκλονιστική εμπειρία. Με έναν άμεσο και πολύ προσωπικό τρόπο ο Ολύμπιος εξιστορούσε τα γεγονότα βάζοντας όλα τα πολιτικά διακυβεύματα της εποχής.

Μας εντυπωσίασε το γεγονός ότι οι μικροί μαθητές έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον και αναπτύχθηκε μια συζήτηση η οποία συνεχίστηκε και μετά τη συνάντηση, στο πλαίσιο των μαθημάτων. Ακόμα και σήμερα οι μαθητές που συμμετείχαν τη θυμούνται...

Με μεγάλη μου χαρά είδα ότι ο προσωπικός, διεισδυτικός και αφηγηματικός λόγος του Ολύμπιου αποτυπώνεται πλέον σε ένα βιβλίο που απευθύνεται σε μικρότερα και μεγαλύτερα παιδιά. Τα ερωτήματα τα οποία θέτει και απαντά, όπως: Τι ήταν η χούντα; Τι γινόταν στα σχολεία; Τι γινόταν με τις εφημερίδες, τα περιοδικά και τα παιδικά βιβλία; Τι σημαίνει περιορισμός της ελευθερίας και πώς αυτό επηρεάζει τη ζωή των ανθρώπων κ.ά., είναι ερωτήματα που συχνά έθεταν τα παιδιά στη συζήτηση για τη χούντα και το Πολυτεχνείο. Επιπλέον η πραγμάτευσή τους μπορεί να επιτρέψει την επέκταση της συζήτησης σε ζητήματα που προκύπτουν από την τρέχουσα κοινωνική και πολιτική συγκυρία. Είμαι σίγουρος ότι θα αξιοποιηθεί με τον καλύτερο τρόπο από εκπαιδευτικούς και μαθητές".

^{Εφημερίδα των Συντακτών, 13/11/23, Επιμέλεια: Ναταλί Χατζηαντωνίου

Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ}

Παρουσίαση της Μαρίζας Ντεκάστρο σε Αναγνώστη

(...) Στο πολύ πρόσφατο βιβλίο του Μιλώ στα παιδιά μου για τη Χούντα και το Πολυτεχνείο, έγραψε την προσωπική του μαρτυρία από εκείνη την περίοδο ενθαρρύνοντας τους αναγνώστες να κάνουν ερωτήσεις, που η μια θα φέρει την άλλη: τι σήμαινε χούντα, ποια ήταν η πορεία προς την εξέγερση του Πολυτεχνείου, το γεγονός της εξέγερσης. Επινόησε λοιπόν ένα μεγάλο διάλογο όπου με ειλικρίνεια δίνει απαντήσεις σε φυσιολογικές απορίες αποφεύγοντας προσεκτικά τον σκόπελο της, πιθανής και καταστροφικής για τα νεανικά μυαλά, πολιτικής προπαγάνδας.

Όταν ερωτάται «Γιατί τόσο καιρό δεν μας τα είχες πει όλα αυτά;», αποκρίνεται «Γιατί δεν ήθελα να επηρεάσω τη σκέψη σας. Αν σας ενδιαφέρουν μπορείτε να ψάξετε, να διαβάσετε, να σκεφτείτε και να σχηματίσετε δική σας γνώμη». Ή στην ερώτηση «Εσείς δηλαδή είστε ήρωες;», απαντά: «Καθόλου δεν είμαστε ήρωες. Άνθρωποι είμαστε όπως όλοι… Θέλαμε τα πράγματα να γίνουν καλύτερα για όλους τους ανθρώπους… Αισθανόμασταν ότι κατακτούσαμε την αυτονομία μας, ότι διασώζαμε την αξιοπρέπεια τη δική μας και των συνανθρώπων μας…»

Εκφράζει δηλαδή αυτό που πιστεύουμε πολλοί: την ουσία της αντίστασης στη χούντα χωρίς να χρωματίζει τις απαντήσεις του με συγκεκριμένη κομματική τοποθέτηση.

Προβάλλει μόνο αξίες και ιδανικά! Ξαναζεί τα γεγονότα που εξιστορεί γνωρίζοντας πως η δράση του εκείνων των χρόνων, αυτά που έζησε και ένιωσε, ανήκουν πλέον στην ιστορία και έτσι τα αντιλαμβάνονται οι νεαροί αναγνώστες.

Το βιβλίο του Δαφέρμου είναι μια μαρτυρία ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλες και είναι πολύτιμο επειδή δίνει πρόσωπο στην Ιστορία φέρνοντάς τη κοντά στις νεότερες γενιές. Είναι παράλληλα βιβλίο γνώσεων. Αναφέρεται σε γεγονότα (καταπίεση και καταστολή, πράξεις αντίστασης, αντιστασιακές οργανώσεις πολιτών, οργάνωση του φοιτητικού κινήματος, πραξικόπημα στην Κύπρο, κ.ά.) και εξηγεί με απλά λόγια έννοιες χρήσιμες (χούντα, πραξικόπημα, λογοκρισία, κ.ά.) ώστε να γίνουν πλήρως κατανοητά τα λεγόμενά του. Επιπλέον παρουσιάζει την ατμόσφαιρα- υπόγεια ενημέρωση, εφημερίδες, ξένοι σταθμοί, μουσική, σχολείο, και πολλά ακόμα που φωτίζουν την εποχή, μακρινή για τα σημερινά παιδιά, ακόμα ζωντανή για όσους την έζησαν.

Διαβάστε όλο το άρθρο της Μαρίζας Ντεκάστρο
50 χρόνια Πολυτεχνείο (2): .. και πώς να μιλήσεις γι αυτό εδώ
www.oanagnostis.gr

Ακούστε εδώ μια συνέντευξη του συγγραφέα στην εκπομπή του Φώτη Παπούλια στο πρώτο πρόγραμμα της Ερτ Με τούτα και μ’ εκείνα (μετά το 00:24:00 210/11/2023) και εδώ μια συζήτηση του συγγραφέα με τον Θανάση Λαζαρίδη για την εκπομπή Βραδινές περιπέτειες του θείου Κάρολου Στο Κόκκινο (14.11.2023).
Συζήτηση του συγγραφέα με την Ελίζα Λιμοντζόγλου για το βιβλίο αλλά και για τα γεγονότα που οδήγησαν στην εξέγερση των φοιτητών, ακούστε εδώ (94FM, Δημοτικό ραδιόφωνο Ηράκλειο Αττικής 13/11/2023).

Βίος και Πολιτεία / ο Ολύμπιος Δαφέρμος συζητά για το βιβλίο του με τον Κώστα Κατσουλάρη (16/11/2023)