1η έκδοση: Iούνιος 2023

_{Πίνακας εξωφύλλου: Το «χέρι» του εξωφύλλου είναι έργο της ∆ανάης Ορφανουδάκη από τον κύκλο 43° (Eκδοτικός Οίκος ΜΕΛΙΣΣΑ, 2017).}

Το διάστηµα 2000-2013 η Ιστορία συχνά έδειχνε να γυρίζει µε δραµατικό τρόπο σελίδα. Οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεµβρίου 2001, η κήρυξη του «πολέµου κατά της τροµοκρατίας», το αιµατοκύλισµα στη Μέση Ανατολή, η Aραβική Άνοιξη, η έναρξη της χρηµατοπιστωτικής κρίσης µε τη χρεο­κοπία της Lehman Brothers, τα πρώτα χρόνια των µνηµονίων. Ένα νήµα που διαπερνά εκείνη την εποχή και αγγίζει το σήµερα είναι η απαξίωση της εργασίας, η κατάρρευση του κράτους πρόνοιας, αλλά και πολλών µεταπολεµικών σταθερών και βεβαιοτήτων. 

Με κριτήριο τη συνάφειά τους µε τη σηµερινή εποχή, η συγγραφέας και χρονικογράφος Μαριάννα Τζιαντζή επιλέγει 100 «Αποτυπώµατα» από την πολυδιαβασµένη στήλη της στην Καθηµερινή της Κυριακής που συνδέουν το χθες µε το σήµερα και φωτίζουν τις ρίζες ζητηµάτων που µας καίνε, όπως είναι η άνοδος της Ακροδεξιάς και του ρατσισµού, η Ευρώπη-φρούριο, το καθεστώς των παρακολουθήσεων, ο µοντέρνος βρόµικος πόλεµος, η κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους, η γενικευµένη ανασφάλεια, ο ιστορικός αναλφαβητισµός, η «οθονοκρατία», το υπερχρεωµένο µέλλον µας. Φαινόµενα που εδώ απεικονίζονται µε τα χρώµατα και τους ήχους, τις κραυγές, τους στεναγµούς και τις µουσικές της καθηµερινότητας.

Παρουσίαση του βιβλίου από τον Απόστολο Λυκεσά 

(…) Η χρονογράφος καθαρίζει τα γεγονότα από τη φλυαρία των λεπτομερειών, αποτυπώνει το νόημα με ευκρίνεια και επιμέλεια ως μέλος του επίλεκτου σώματος της κοινωνικής σήμανσης. Δηλαδή εντοπίζει τα αποτυπώματα των αληθινών δολοφόνων, ακόμη κι αν αυτοί φορούν «γάντια» ή το άλλοθι του λευκού κολάρου.

Το λέει με τον τρόπο της και η ίδια η Τζιαντζή, όταν σημειώνει πως «δεν ήταν η πρόθεση να αποτυπωθεί το “κλίμα” μιας εποχής. Αυτό που αποτυπώνεται σε τέτοιες περιπτώσεις είναι το βλέμμα με το οποίο ο/η χρονογράφος αντιλαμβάνεται την εποχή του και σχολιάζει επίκαιρα ή και μακρινά γεγονότα, για να επιστρέψει στο σήμερα».

_{Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ
Εφημερίδα των Συντακτών (20.07.2023)}

O Βασίλης Λαδάς γράφει για τα Αποτυπώματα

(…) Στα χρονογραφήματα της Τζιαντζή απουσιάζουν τα λαμπρά γεγονότα, η λουσάτη Ελλάδα, οι Ολυμπιακοί αγώνες, οι ήρωες, τη μεγαλοπρεπή κτίρια. Υπάρχουν όμως οι ταπεινές σκάλες των πολυκατοικιών, πανομοιότυπες, στενές, να μην περιορίζονται τα τετραγωνικά μέτρα των διαμερισμάτων. Οι καθαρίστριες, όταν αναφέρονται στη δουλειά τους και πόσες πολυκατοικίες ξεβρομίζουν τη λέξη πολυκατοικία την αντικαθιστούν με τη λέξη σκάλα, «έχω τρεις σκάλες», «έχω μόνο μία». Η πανάρχαια σκάλα των συμβολισμών της ανόδου και της καθόδου κυριαρχεί του σύγχρονου ασανσέρ ως ιδιαίτερο γνώρισμα των πολυκατοικιών. Στις σκάλες τους, πέριξ του Πολυτεχνείου, βρήκαν καταφύγιο, μετά την άλωση του, το 1973, οι φοιτητές. Αγκαλιασμένοι στα σκαλοπάτια τους έντρομοι, άγρυπνοι, αγωνιώντες. "Ιστορίες με σκάλες", 21-11-2004, τιτλοφορείται το χρονογράφημα  για την επέτειο του Πολυτεχνείου το 2004. "Οι ένοικοι των διαμερισμάτων, πιθανόν να κοιτούσαν τους νέους από την κλειδαρότρυπα της εξώπορτας", γράφει. Αλλά η χρονογράφος είναι επιεικής και ευγενής μαζί τους. Δεν κινούν τα νήματα.(…)

Διαβάζοντας ο αναγνώστης τα χρονογραφήματα, όπως επελέγησαν, παρακολουθεί το έπος των ανωνύμων στην περίοδο 2000-2013. Δεν ρίχνουν κυβερνήσεις, συνήθως υποτάσσονται για την επιβίωσή τους, ωστόσο η εφευρετικότητά τους καλπάζει. Για να προσφέρουν στον εαυτό τους στιγμές χαράς, μετατρέπουν τις τρώγλες τους σε εξοχικά κρεμώντας κούνιες από τα μαδέρια της οροφής το Πάσχα, όπως γράφει σε ένα από τα χρονογραφήματα.

Η Τζιαντζή στ’ αποτυπώματά της, σε μεγάλο βαθμό, την αξιοπρέπεια των φτωχών, των ανωνύμων, των πεταμένων, αναδεικνύει, στις γειτονιές στις δουλειές τους, έστω κι αν είναι άνθρωποι χειραγωγημένοι, από τις τεχνικές  της εξουσίας των ισχυρών, για να τους αποδέχονται ως κάτι φυσικό κι απαραίτητο. Και δεν μπορείς να πεις καλοσυνάτα τα κείμενά της. Αντιθέτως δείχνουν με θυμό τους δράστες των πληγών της κοινωνίας μας,  σφάζει με το χιούμορ.

Η Τζιαντζή γράφει χρονογραφήματα από το 1989 στην Εφημερίδα Πριν, έγραφε στην Καθημερινή και τώρα συνεχίζει να γράφει στην Εφημερίδα  των Συντακτών με αναγνωρίσιμο προσωπικό ύφος. Έχει μία θέση ανάμεσα στους  καλύτερους χρονογράφους μας, από την εποχή του Κωνσταντίνου Πωπ μέχρι σήμερα.

_{Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ
Ο Αναγνώστης (25.10.2023)}