Το δίπολο Επανάσταση/Αντεπανάσταση παρασύρει την ελληνική κοινωνία σε μια θανάσιμη περιδίνηση, την περίοδο 1943-1945. Ο Πόλεμος, η Κατοχή, η Αντίσταση, στήνουν το σκηνικό μιας μεγάλης και βίαιης κοινωνικής σύγκρουσης καθώς η πλησμονή της ελπίδας για ένα ακαθόριστο μεταπολεμικό «Αλλιώς», εκφρασμένη με το σύνθημα «Λαοκρατία!», διασταυρώνεται με τη συνακόλουθη αντίδραση σ’ αυτή την προοπτική. Το βιβλίο εστιάζει στη μεγάλη πόλη και στον προσφυγικό συνοικισμό, επαναστατική εστία, τόπο συνάρθρωσης του «θέλουμε» και του «μπορούμε».
Η πρόκληση της «αναθεωρητικής Ιστορίας» αποτελεί μόνο την αφορμή γι’ αυτή τη μελέτη, της οποίας βασικό ζητούμενο είναι η κατανόηση του επαναστατικού φαινομένου στον 20ό αιώνα. Τα αριστερά στερεότυπα γίνονται –και αυτά– αντικείμενο κριτικής εξέτασης. Η συζήτηση για τις ευθύνες της ηγεσίας σκοντάφτει συνεχώς σε αυτά καθιστώντας αδήριτη την ανάγκη να κατανοηθούν οι όροι μιας αντιπαράθεσης που ήταν ολόπλευρα πολιτική και όχι απλά στρατιωτική καθώς και η κομουνιστική ταυτότητα, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί στο Μεσοπόλεμο.
Ένας στοχασμός για την Επανάσταση μέσα από την Ιστορία
Παρουσίαση στην εφ. Πριν από τον Μ. Βασιλείου-Αρώνη
(...) Η μελέτη του Γ. Χλιουνάκη για τη δεκαετία του ‘40 χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια κατανόησης του ιστορικού πλαισίου και των ανθρώπων της περιόδου σε ήπιο ύφος και με ψύχραιμες παρατηρήσεις, μακριά από δογματισμούς και ιστορικούς αναχρονισμούς
Απέναντι στην ιστορία του ΚΚΕ της εποχής εκείνης έχει μία διάθεση ειλικρινούς αναστοχασμού και κριτικής, η οποία δεν βασίζεται σε προκατασκευασμένα σχήματα, ούτε σε μία λογική αυτοεπιβεβαίωσης (η οποία δεν ελλείπει και από ρεύματα της Αριστερός). Διαφοροποιείται έτσι από έναν «ορθόδοξο μηχανιστικό μαρξισμό» (όπως τον ονομάζει), αφού στόχος του δεν είναι να παρερμηνεύσει την ιστορία, ώστε να την χωρέσει στο ερμηνευτικό του σχήμα, αλλά να κατανοήσει την ιστορία, χρησιμοποιώντας τα μαρξιστικά εργαλεία
Σε αυτή του την προσπάθεια προσπαθεί να απαντήσει σε πλήθος ερωτημάτων. Ίσως το πιο ενδιαφέρον ζήτημα με το οποίο καταπιάνεται είναι η επιλογή του να χαρακτηρίσει την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης ως επανάσταση, η οποία κορυφώνεται με τα Δεκεμβριανά.
Διαβάστε την παρουσίαση εδώ
Μ. Βασιλείου-Αρώνης, Πριν (08.12.19)
Παρουσίαση στο ΠόληΚ από τον Κ. Σβόλη Ο Κοινωνικός Ανταγωνισμός μέσα από την Εθνική Αντίσταση
Ας ξεκινήσουμε από το τέλος: κάθε επανάσταση είναι παράταιρη, μια παράδοξη συνάντηση του «θέλω» με το «μπορώ». Ο Γιάννης Χλιουνάκης κλείνει με αυτήν τη διαπίστωση το βιβλίο του, που εκδόθηκε πριν από λίγους μήνες από τις εκδόσεις Τόπος και αφορά την κοινωνική σύγκρουση στον ελληνικό κοινωνικό σχηματισμό την περίοδο 1943-1945 με κορύφωση τις μάχες των Δεκεμβριανών του 1944.
Όπως και στο πρώτο του βιβλίο Ικάρια πτήση, που αφορούσε τη Ρώσικη Επανάσταση (εκδόσεις Τόπος, 2017), ο Χλιουνάκης εξετάζει πρωτίστως την επανάσταση ως ιστορικό-κοινωνικό- πολιτική διαδικασία και δευτερευόντως ως μια στρατιωτική σύγκρουση.
Όμως μπορούμε να μιλάμε για ελληνική επανάσταση με την έννοια της ρωσικής του 1917 ή της ισπανικής του 1936; Σίγουρα έχουμε να κάνουμε, όπως αναδεικνύεται μέσα από το βιβλίο, με μια πολιτική-κοινωνική-ταξική σύγκρουση, η οποία κλιμακώνεται ήδη από το δεύτερο μισό του 1943. Όσο η έκβαση του πολέμου ξεκαθαρίζει και ο ορίζοντας της απελευθέρωσης γίνεται ορατός, τίθεται επιτακτικά το ζήτημα της εξουσίας αλλά και της πορείας που θα ακολουθήσει ο ελληνικός κοινωνικός σχηματισμός. Τα τμήματα εκείνα της κοινωνίας που έδωσαν τη μάχη της αντίστασης στον κατακτητή έχουν τις δικές τους προσδοκίες για την ελεύθερη Ελλάδα για την οποία αγωνίστηκαν. Από την άλλη, όσοι συνδέσανε τον πλουτισμό ή την πολιτική τους επιβίωση με τον κατακτητή ,τα παραδοσιακά κέντρα εξουσίας, η αστική τάξη, το παλάτι και φυσικά οι Βρετανοί, δεν είναι διατεθειμένοι στο παραμικρό να παραιτηθούν από τη διεκδίκηση της εξουσίας και την προάσπιση των συμφερόντων τους.(...).
Διαβάστε την συνέχεια εδώ
Γράφει ο Κ. Σβόλης, poli-k.net (11.01.2020)
Διαβάστε στον Οδηγό Ανάγνωσης την εισαγωγή του βιβλίου & εδώ την προδημοσίσευση του βιβλίου στο info-war (15.10.19).
Δείτε εδώ την συνέντευξη του συγγραφέα στους Θ. Καραμπάτσο & Π. Φρούντζο για την εφημ. Documento & εδώ την παρουσίαση του Γιώργου Αλεξάτου στο iskra.gr(11.01.20).
Διαβάστε εδώ τη συνέντευξη του συγγραφέα στον Βαγγέλη Μπουμπάκη για το ex-tremeways.blogspot.com (13/05/2020).
Ακούστε εδώ μια ενδιαφέρουσα συζήτηση του συγγραφέα με τον Αντώνη Φράγκο στο Κόκκινο (12.12.19)
Δείτε την παρουσίαση του βιβλίου στο Ίλιον plus (04.12.19), Για το βιβλίο μίλησαν οι ιστορικοί: Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Δήμητρα Λαμπροπούλου, Νίκος Παπαδάτος και ο συγγραφέας. Την συζήτηση συντόνισε ο Διονύσης Ελευθεράτος.
Προσθήκη στο καλάθι
