«Το διεφθαρμένο και χρεοκοπημένο βασίλειο της Μοιρολατρίας θυμίζει την Ελλάδα του σήμερα όσο και ένα νυχτερινό τηλεοπτικό δελτίο ειδήσεων. Να παλεύεις για να καλυτερεύσουν τα πράγματα, ακόμα κι όταν η μοιρολατρία κυριαρχεί. Να προσπαθείς να υλοποιείς το μέλλον από τώρα, και όχι να τα μεταθέτεις όλα σ’ ένα άπιαστο επέκεινα. Υπό το μανδύα του παραμυθιού, παρά τους βασιλιάδες και τις πριγκίπισσες, η Μοιρολα3 είναι ό,τι πιο πολιτικοποιημένο έχω γράψει».
Β.Ρ.
Ιδίως όταν το γράφω με κεφαλαία, πολύ μ’ αρέσει τ’ όνομά μου. Φαντάζομαι ότι υπάρχει ένας καθρέφτης στη μέση ακριβώς, που διπλασιάζει το λάμδα. Μ’ αρέσει και που έμαθα να γράφω, έστω και τόσο αργά: στα είκοσί μου. Χάρη στον δάσκαλο, αλλά προπαντός χάρη στο πείσμα μου, που πιθανότατα είναι το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμά μου. Είμαι η κόρη του βασιλιά Επιπόλαιου, όπως τον έλεγαν τις τελευταίες μέρες της βασιλείας του, η πριγκίπισσα Έλλη. Κι αυτή είναι η ιστορία η δική μου και του τόπου μου, της Μοιρολατρίας. Ή μάλλον τα σημεία όπου οι δύο χωριστές ιστορίες τέμνονται. Ο δε λόγος που γράφω την κοινή αυτή ιστορία τώρα, μετά από δεκατρία ολόκληρα χρόνια, είναι επειδή ίσως ήρθε η στιγμή να διασταυρωθούν οι τροχιές τους για μία ακόμη φορά. Αν όχι τώρα, στο άμεσο μέλλον. Μέλλον. Άλλη μια λέξη με τον καθρέφτη που διπλασιάζει το λάμδα στη μέση της. Η γλώσσα είναι πατρίδα.
(απόσπασμα από το βιβλίο)
Ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος ξαναγράφει το Παραμύθι χωρίς όνομα της Πηνελόπης Δέλτα, μεταφέροντάς το σε ένα όχι-και-τόσο-μακρινό μέλλον, όπου ο πλανήτης μας έχει καταστραφεί οικολογικά και οι άνθρωποι έχουν ξαναγίνει αγρότες που ζουν ανάμεσα στα ερείπια της υψηλής τεχνολογίας.
Συνέντευξη στην Κρυσταλία Πατούλη για το TVXS
(...) Δεν λύνεται από σωτήρες το πρόβλημα. Πρέπει εμείς να κινητοποιηθούμε, ο λαϊκός κόσμος, οι άνθρωποι που είναι χτυπημένοι από την κρίση, οι άνεργοι, οι ανασφάλιστοι, τα θύματα της κρίσης πρέπει να ενεργοποιηθούν, να πάρουν πρωτοβουλίες, διαφορετικά δεν μπορεί να μας σώσει κανείς (...)
Βιβλιοκριτική στο diasxtixo.gr από την Αλεξάνδρα Μπακονίκα
Άραγε, να είναι τυχαίο ότι η Πηνελόπη Δέλτα έγραψε το Παραμύθι χωρίς όνομα σε ιστορικά κρίσιμες στιγμές το 1910 –η επανάσταση στο Γουδί προηγήθηκε μόλις κατά έναν χρόνο, το 1909– όταν η κοινωνία διψούσε για ανάταση μετά την ήττα στον πόλεμο του 1987, και γενικά για ένα εντελώς καινούργιο ξεκίνημα προόδου και αναγέννησης; Δυστυχώς, έναν αιώνα αργότερα διαπιστώνουμε ότι το ίδιο συμβαίνει στις δύσκολες μέρες που περνάμε με τη χρεοκοπία που ενέσκηψε το 2010 σκορπίζοντας τόσα δεινά. Αυτός ο παραλληλισμός μάς κεντρίζει, όπως κεντρίζει και τον Βαγγέλη Ραπτόπουλο, που βασιζόμενος στο βιβλίο της Π. Δέλτα έδωσε μια δική του εκδοχή για να εκθέσει τις απορίες, τα ερωτήματα, τις απόψεις, τους προβληματισμούς του.
Η χώρα των Μοιρολατρών της Π. Δέλτα γίνεται η Μοιρολα3 στον Β. Ραπτόπουλο, όπου όλες οι κακοδαιμονίες, η παρακμή και το τέλμα διαπερνούν την ατμόσφαιρα και την πλοκή του βιβλίου. Κι αν έχουμε την αίσθηση ότι διαβάζουμε καταστάσεις για μια εντελώς αλλόκοτη εποχή, κάτι σαν ένα φανταστικό παραμύθι, εντούτοις νιώθουμε ότι αυτό το «παραμύθι» είναι μια πικρή καταγραφή των δικών μας ημερών, της δικής μας ασφυξίας από χρεοκοπία, διαφθορά και συσσωρευμένα αδιέξοδα. Μέσα σε αυτό το σαθρό κλίμα ο Ραπτόπουλος βρίσκεται στο στοιχείο του να μιλήσει, να εκθέσει, να αναδείξει την προσήλωσή του σε κάποιες αξίες, που συχνά επανέρχονται στα βιβλία του. Δεν το κρύβει ότι θέλγεται από τη ζεστή αύρα της συλλογικότητας, όταν οι άνθρωποι απεκδύονται τον εγωιστικό ατομικισμό τους και ενώνονται με αυταπάρνηση και αυτοθυσία για την απάλειψη κάθε νοσηρότητας. Η ένθερμη συλλογικότητα έχει σαν αποτέλεσμα τη διάλυση της μοιρολατρίας κι έτσι όλα τα καλά έπονται. Η κοινωνία ως σύνολο πλέον νικάει όχι μόνο τους εξωτερικούς εχθρούς, που την επιβουλεύονται, αλλά πρωτίστως οδηγείται στην πολυπόθητη αναγέννησή της. Ασφαλώς η συλλογικότητα έχει αποτέλεσμα, και ιδίως σε πολύ κρίσιμες στιγμές, όταν στη γενική καθοδήγηση και δράση μπαίνουν μπροστά οι σωστές εξουσίες, οι αξιολάτρευτοι για τις ικανότητές τους ταγοί.
Δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε το γεγονός ότι στη θέση του βασιλόπουλου Συνετού, που σώζει από την καταστροφή τη χώρα των Μοιρολατρών στο μυθιστόρημα της Π. Δέλτα, ο Ραπτόπουλος βάζει μια γυναίκα, την πριγκίπισσα Έλλη, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να τονίσει την αναρρίχηση των γυναικών σε θέσεις εξουσίας στις σύγχρονες κοινωνίες μας. Επίσης, στον «παραμυθένιο» κόσμο της Μοιρολατρίας, ο συγγραφέας αναμειγνύει καυτά θέματα της εποχής μας, όπως η φοβερή οικολογική καταστροφή και η υψηλή τεχνολογία – κάτι που εντείνει την ένταση που κυριαρχεί στο ξετύλιγμα της πλοκής. Και καθώς στη συνέχεια το μυθιστόρημα του Ραπτόπουλου εξελίσσεται πέρα από το πλαίσιο του μύθου της Π. Δέλτα, το θέμα της τεχνολογίας αποκτάει καίρια σημασία – διακρίνουμε μια σχέση θαυμασμού αλλά και φόβου του συγγραφέα για ό,τι καλό ή κακό μπορεί να προκύψει με την αλματώδη προέλασή της.
Η προσωπικότητα της Έλλης είναι πολυδιάστατη και μέσα από τις σκέψεις, τα διλήμματα και τις ανησυχίες της, το βιβλίο αποκτάει βάθος, διεισδυτική στοχαστικότητα, πρωτόφαντες εκλάμψεις ιδεών και προβληματισμών. Η έννοια της συλλογικότητας του Ραπτόπουλου στο Μοιρολα3 συναντάει σε μεγάλο βαθμό και τον μεσσιανισμό του. Γιατί δεν θέλησε να μιλήσει, μέσω της πρωταγωνίστριας- αφηγήτριας Έλλης, αλληγορικά μόνο για τη χρεοκοπία, την οποιαδήποτε χρεοκοπία διαχρονικά, και το ξεπέρασμά της. Ο μεσσιανισμός του για έναν καλύτερο κόσμο με προοπτική το μέλλον προσβλέπει σε μια εξέγερση, μια επανάσταση των μαζών, που μπορεί κατά διαστήματα να πέφτει σε νάρκωση, όμως στη συνέχεια θα βγαίνει μπροστά με ανανεωμένο δυναμισμό για καινούργιες και μεγαλύτερες κατακτήσεις.
Μας εντυπωσιάζει το γεγονός ότι ο επαναστατικός μεσσιανισμός του Ραπτόπουλου –ξεπερνώντας τον ορθολογισμό του Διαφωτισμού και των θεωριών που τον συνέχισαν– περνάει μέσα από τα μυστικιστικά αυλάκια της θρησκείας, αποδέχεται και παραδέχεται την ισχύ των διδαγμάτων «του Άκακου Θεού», του Ιησού Χριστού. Με τον ίδιο τρόπο αποδέχεται την ακατάλυτη δύναμη της οικογένειας και την αγάπη προς την πατρίδα, όσο κι αν υστερεί σε εξέλιξη συγκρινόμενη με πολύ πιο προηγμένες χώρες. Όμως η ματιά του ούτε στιγμή δεν παύει να νοιάζεται και να αγκαλιάζει τα προβλήματα και τις προοπτικές του κόσμου σε παγκόσμιο επίπεδο. Μέσα στην αδιάκοπη δίνη των προβληματισμών, ο συγγραφέας δεν παραλείπει να ζυγιάσει την αξία της τέχνης, το πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι για να εξεγείρει συνειδήσεις, σε σχέση με τη δράση και την έμπρακτη ηρωική πάλη.
Το Μοιρολα3, με τη στέρεα και λιτή εκφορά του λόγου, μας εισάγει στα ανήσυχα φτερουγίσματα, στις θέσεις και προβλέψεις του πάντα εν εγρηγόρσει πνεύματος του Βαγγέλη Ραπτόπουλου.
diastixo.gr (25.03.15)
Ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος στο εργαστήρι του συγγραφέα του ηλ. περιοδικού Fractal
(...) H «Μοιρολα3» είναι ένα είδος ακτιβίστικης μπροσούρας, κάτι «τόσο πολύ μη-λογοτεχνικό», πιο «μη-λογοτεχνικό» πεθαίνεις! Αφότου ολοκλήρωσα το γραπτό, έτσι μού ’ρχεται να βγω στο δρόμο και να πιάσω τους περαστικούς από το μανίκι: «Διάβασε αυτό το βιβλίο, σε αφορά προσωπικά, σε αφορά άμεσα!»
Περίπου πέντε χρόνια τώρα διολισθαίνουμε όλο και βαθύτερα στην οικονομική κρίση, και κάθε μέρα που περνάει η Ελλάδα μεταμορφώνεται όλο και περισσότερο σε έρημη χώρα, με σπαρμένα στο έδαφός της τα θύματα της ανθρωπιστικής κρίσης: αυτόχειρες, άστεγοι, άνεργοι, ανασφάλιστοι κ.ά. Σε μια τέτοια εποχή, νιώθω ότι μειώνονται τα περιθώρια για ένα γράψιμο του τύπου «η τέχνη για την τέχνη», νιώθω να μεγαλώνει η ανάγκη για μια τέχνη-κραυγή.
Με τόση αθλιότητα γύρω μας, κι όμως το ηθικό του κόσμου παραμένει πεσμένο, οι πολίτες είναι φοβισμένοι και παραιτημένοι. Αν δεν αλλάξει το ψυχολογικό κλίμα, αν δεν σημειωθεί μια ανάταση, τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα. Η «Μοιρολα3» είναι μια κραυγή που καλεί όλους απελπισμένα να βγουν από την αδράνεια, να κάνουν επιτέλους κάτι!
Παρουσιάση στο diavasame.gr από την Αγγέλα Γαβρίλη
(...) Ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος γράφει με τέχνη και φαντασία μια επαναφήγηση της κλασικής ιστορίας της Πηνελόπης Δέλτα «Παραμύθι χωρίς όνομα», ως μια μελλοντική δυστοπία που απευθύνεται σε εφήβους αλλά όχι μόνο. Δημιουργεί με υλικό από τη σημερινή πραγματικότητα ένα αλληγορικό, πολιτικό κείμενο που αναδεικνύει όλα τα προβλήματα της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας – ακριβώς όπως η Πηνελόπη Δέλτα έβαλε σε ένα «παραμύθι» όσα δεινά και κακώς κείμενα έβλεπε και ζούσε στη δική της εποχή. Και τα δύο κείμενα είναι ταυτοχρόνως σύγχρονα με τις κοινωνικές συνθήκες στις οποίες γράφτηκαν και διαχρονικά για όλες τις εποχές και τις κοινωνίες – ακριβώς εκεί συναντιούνται και επικοινωνούν. (Και θα ήταν μια καλή ιδέα, για τους νεαρούς αναγνώστες, να τα διαβάσουν κοντά χρονικά.)
Αλλά η απάντηση στις δυστοπίες, πραγματικές ή λογοτεχνικές, βρίσκεται πάντα στον αστάθμητο ανθρώπινο παράγοντα: σε έναν ήρωα που δεν πείθεται ότι τα πράγματα δεν αλλάζουν και αποφασίζει να δράσει και να αντιδράσει σε όλα όσα θεωρούνται δεδομένα, στάσιμα, αποφασισμένα από τη μοίρα. Η Έλλη μαζί με τον αδερφό της, τον Κάσσιο, παίρνουν τις τύχες τους στα χέρια τους και καταφέρνουν να αλλάξουν τη μοίρα τους και τη μοίρα της χώρας τους. Όχι μία φορά, αλλά όσες φορές χρειαστεί, αφού στο τέλος του βιβλίου η ηρωίδα, ενήλικη πια, θα αποφασίσει να παλέψει και πάλι για το μέλλον. Γιατί το μέλλον δεν είναι κάτι μακρινό και άγνωστο, «το μέλλον είναι τώρα», σύμφωνα με τη φράση που κλείνει το βιβλίο.
Η «Μοιρόλα3» είναι ένα βιβλίο επίκαιρο και παρά την επιφανειακή σκοτεινιά του, αληθινά αισιόδοξο: όχι με την επιπόλαιη ή μεταφυσική αισιοδοξία τού «όλα θα πάνε καλά», αλλά με την αισιοδοξία που γεννά η δράση, η αγωνιστικότητα και το πείσμα για ζωή.
23.01.15, diavasame.gr
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ.
Παρουσίαση στο ιστολόγιο Negra Literatura
Να αντιστέκεται κανείς ή να μην αντιστέκεται; Ιδού το ερώτημα. Και αν ένας άνθρωπος αντιστέκεται για ποιον λόγο να το κάνει; Μα φυσικά για να διαμορφώνει ο ίδιος τη ζωή του, τη μοίρα του, το ριζικό του, ας το γράψουμε όπως θέλετε. Όχι μόνο για να έχει το άλλοθι, ότι τουλάχιστον προσπάθησε και πως τα όποια λάθη του είναι δική του ευθύνη, αλλά και για να έρχεται σε αμεσότερη αρμονία με το (ευρύτερο) οικολογικό περιβάλλον που τον φιλοξενεί.
Το βιβλίο του Βαγγέλη Ραπτόπουλου, Μοιρολα3 από τις εκδόσεις Τόπος ανοίγει μια δημιουργική και αλληγορική συνάμα συζήτηση για το (σπουδαίο) ζήτημα της ανθρώπινης στάσης πάνω σε αυτό που λέγεται ζωή. Ακολουθώντας, ξαναλέγοντας και αλλάζοντας το Παραμύθι χωρίς Όνομα, της Πηνελόπης Δέλτα, ο Ραπτόπουλος χρησιμοποιεί τη μυθική αφήγηση και φόρμα για να μιλήσει για πιο ρεαλιστικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος...
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ
Γράφει ο Πάνος Ριβέρης, Blog negra literatura
Aπόσπασμα από την συνέντευξη του συγγραφέα στο Plusmag.gr
(...) Χωρίς μια πολιτιστική άνθιση, δεν πρόκειται να βγούμε από την κρίση. Πιστεύω, μάλιστα, ότι η πρώτη θα προηγηθεί, προλειαίνοντας το έδαφος. Χρειαζόμαστε τραγούδια, μυθιστορήματα, ποιήματα, ταινίες και θεατρικά έργα που θα ανεβάσουν το ηθικό του κόσμου και θα τον εμψυχώσουν, ώστε να σταθεί στα πόδια του. Κυρίως χρειαζόμαστε καινούργια ηθικά πρότυπα, πρότυπα ζωής, που θα βοηθήσουν να αναδιαμορφωθεί η κατάσταση. Το χρήμα, η ύψιστη αξία των χρόνων της φούσκας, εξακολουθεί να δεσπόζει στις ψυχές μας. Εάν δεν αντικατασταθεί από άλλες αξίες, δεν θ’ αλλάξει τίποτα.
(...) Η πνευματική κρίση πάντα προηγείται. Πρώτα δώσαμε την πρωτοκαθεδρία στο χρήμα και υποτιμήσαμε κάθε άλλη αξία στις ζωές μας, πρώτα περιορίσαμε τον ορίζοντά μας στην απόκτηση αποκλειστικά και μόνο υλικών αγαθών, και μετά ήρθε η οικονομική κρίση.
Διαβάστε όλη την συνέντευξη εδώ Γράφει η Αλεξάνδρα Παναγοπούλου, plusmag.gr 02/03/15
Απόσπασμα από την συνέντευξη του Β. Ραπτόπουλου
στην Πόλυ Κρημνιώτη για την Αυγή
(...) η "Μοιρολα3" θυμίζει νυχτερινό δελτίο ειδήσεων. Με άλλα λόγια, το παραμυθένιο προκάλυμμα χρησιμεύει για να τονιστεί και όχι για να αποσιωπηθεί η ωμή πραγματικότητα. Υπό αυτή την έννοια, τόσο το μυθιστόρημα της Δέλτα όσο και το δικό μου παραπέμπουν περισσότερο σε πολιτικές αλληγορίες όπως "Η φάρμα των ζώων" του Όργουελ.
(...) Για άλλη μια φορά καταγράφω απλώς την πραγματικότητα. Η αναδυόμενη τάση της εποχής μας είναι η άνοδος των γυναικών. Γι' αυτό και ενώ ο πρωταγωνιστής της Δέλτα είναι άντρας, στη διασκευή μου είναι γυναίκα. Φυσικά, οι άντρες εξακολουθούν να κυριαρχούν στον δημόσιο χώρο και οι γυναίκες που αναλαμβάνουν θέσεις εξουσίας αναγκάζονται να υιοθετήσουν ανδρικές συμπεριφορές. Για να μπορέσουν να μας σώσουν οι γυναίκες, θα πρέπει να γίνουν κυρίαρχες οι θηλυκές ποιότητες. Η διαλλακτικότητα, η κατανόηση, η τρυφερότητα, η συμπόνια, η ευαισθησία... Δυστυχώς, όλα δείχνουν ότι από το σημείο αυτό απέχουμε ακόμα.
Διαβάστε όλη την συνέντευξη εδώ. Πόλυ Κρημνιώτη, Αυγή (08.03.15)
Παρουσίαση στο vakxikon.gr
Το τελευταίο βιβλίο του Βαγγέλη Ραπτόπουλου Μοιρολα3 βασισμένο στο Παραμύθι χωρίς όνομα της Πηνελόπης Δέλτα, στήνει ένα ατοπικό και αχρονικό σύμπαν με μελλοντολογικές προεκτάσεις όπου όλα τα καίρια ζητήματα της εποχής τίθενται υπό διαπραγμάτευση.
Κινητήριος μοχλός της ιστορίας η οποία κινείται περίτεχνα στα όρια της παραμυθίας, της αλληγορίας και του συμβολικού θρίλερ, είναι οι προσπάθειες της πρωταγωνίστριας, πριγκίπισσας Έλλης, ώστε να βελτιωθούν τα πράγματα στη χώρα της, να μειωθεί η διαφθορά, να περιοριστεί η παρακμή και να εδραιωθεί η συλλογική δράση με γνώμονα το κοινό συμφέρον, την προσήλωση στο «εμείς» και όχι στο «εγώ». Σε αυτό το πλαίσιο, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η τοποθέτηση του μυθιστορήματος σε ένα δυστοπικό μέλλον, όπου ο πλανήτης γη έχει καταστραφεί οικολογικά και ο κυρίως αγροτικός πληθυσμός ζει ανάμεσα σε ερείπια της υψηλής τεχνολογίας. Το τέταρτο και τελευταίο μέρος του βιβλίου δεν ακολουθεί την πορεία του παραμυθιού της Δέλτα αλλά ανατρέπει τα δεδομένα με σύγχρονους όρους τόπων, προτύπων και συμπεριφορών όπου η κεντρική ηρωίδα δεν βολεύεται με την εξουσία, εγκαταλείπει την προσπάθεια και διανύει μια περίοδο ενδοσκόπησης προσεγγίζοντας τα πιο βασικά σημεία της ανθρώπινης ύπαρξης.
Η Μοιρολα3 είναι ένα βιβλίο ευρηματικό, συγκινητικό, πολυδιάστατο. Την ίδια στιγμή που η ανάγνωση προτρέπει την βύθιση στον ψυχισμό της ηρωίδας, ανακινεί τον προβληματισμό σε σχέση με τα πολιτικά τεκταινόμενα του κόσμου ενώ προοιωνίζει την δυσμενή εξέλιξη του οικολογικού ζητήματος καθώς προϊδεάζει για τις πάσης φύσεως εναλλακτικές σε επίπεδο κοινωνικής δράσης προτρέποντας μας να τις αντιμετωπίσουμε ως υπαρκτές, βιώσιμες προτάσεις. Το στοιχείο των φανταστικών προεκτάσεων είναι πανταχού παρόν δίνοντας μια άλλη διάσταση στο έργο: τόσο στην απεικόνιση του μελλοντολογικού τοπίου, όσο και στην προσέγγιση του κόσμου από την σκοπιά της κεντρικής ηρωίδας, η φαντασία διαμορφώνει ένα δεύτερο επίπεδο στο βιβλίο, πεδίο το οποίο εμπλουτίζει με έντεχνο τρόπο την αφήγηση δίνοντας στον αναγνώστη τον χώρο και την ελευθερία να νιώσει, να στοχαστεί, να επαναπροσδιορίσει. Η έννοια της μοιρολατρίας ως μοχλός αποδοχής μιας προδιαγεγραμμένης πορείας ανατρέπεται στην πορεία της ανάγνωσης μιας και υλοποιείται σταδιακά μια έντονη κραυγή που μας καλεί να αποτινάξουμε τα “προκαθορισμένα” και να γράψουμε τη δική μας ιστορία.
Με γλώσσα που ρέει αβίαστα και εικόνες που δημιουργούν κοινούς τόπους μες στην πρωτοτυπία τους, η Μοιρολα3 αποτελεί μια ειλικρινή κατάθεση πολιτικοκοινωνικής «προπαγάνδας», ένα είδος ακτιβιστικής μπροσούρας, μια έντιμη προτροπή αναθεώρησης του κόσμου. Είναι ένα έργο επίκαιρο και ταυτόχρονα διαχρονικό για την στάση του πολίτη και του άρχοντα απέναντι στο κράτος και την πολιτεία, απέναντι στο άτομο και το σύνολο, απέναντι στο όραμα και την ελπίδα. “Το μέλλον είναι τώρα” γράφει ο Ραπτόπουλος στην κατακλείδα του βιβλίου, το μέλλον είναι πάντα τώρα και εμείς, οι “ενεργοί” ενήλικες χρειαζόμαστε τα πιο ωραία παραμύθια για να πιστέψουμε εκ νέου ότι όλα είναι εφικτά.
Γράφει η Τζούλια Γκανάσου, vakxikon.gr τ.29 Μάρτιος 2015
Παρουσίαση στο TVXS από τον Γιάννη Υφαντή
Διάβασα το μυθιστόρημα «Μοιρολα3» (εκδ. Τόπος, 2014) του Βαγγέλη Ραπτόπουλου, αργά αργά, όπως απολαμβάνω τον καφέ που μου βγήκε πετυχημένος. Και είχα τη χαρά στις πρώτες σελίδες να βλέπω επιτέλους, με ανακούφιση κι απελπισία, τα έσχατα της ζωής, την καταστροφή που, εδώ στην πραγματικότητά μας, βασανιστικά την αναμένουμε, έρχεται και δεν έρχεται, είν’ εδώ μα δεν ολοκληρώθηκε...
Και προχωρώντας ύστερα, ν’ ανακαλύπτω εστίες της πρωταρχικής συνείδησης κι ως επόμενο, εστίες της πρωταρχικής ζωής. Και συνάμα αποκαλύψεις της ασύλληπτης διαφθοράς προσώπων του παραμυθιού, υψηλά ισταμένων, όπως συμβαίνει εδώ σήμερα, στην πραγματικότητα της χώρας μας.
Κι όλο να προχωρεί η δύναμη της ανανέωσης. Κι όλο να προχωρεί η κάθαρση, τόσο σαν τιμωρία, όσο και σαν ανάρρωση του φυσικού περιβάλλοντος. Μέχρι την πλήρη κάθαρση, που εδώ είναι λυτρωτική, ευτυχής, όπως συμβαίνει άλλωστε και σε πολλές αρχαίες ελληνικές τραγωδίες.
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ Γράφει ο Γιάννης Υφαντής, ΤVXS, 05/04/15
Παρουσίαση στο Hit & Run
(...) Πλούσια σε συμβολισμούς και πολλαπλές αναγνώσεις, η αφήγηση κυλάει σαν νεράκι, πληρώντας έτσι στο ακέραιο τους όρους ενός πραγματικά σύγχρονου παραμυθιού για μικρούς και μεγάλους. Μια τρομερά επίκαιρη αλληγορία, που μιλάει στο σήμερα όχι μόνο για την κατάσταση στην οποία βρέθηκε και βρίσκεται η χώρα μας (συμπτωματικά, η πρώτη έκδοση του παραμυθιού της Δέλτα έγινε ακριβώς έναν αιώνα πριν από τη χρεοκοπία της χώρας και την είσοδό της στην περιπέτεια των μνημονίων, δηλαδή το 1910), αλλά και για τη βαθιά ανάγκη να μην το βάλει κάτω κανείς γενικά στη ζωή του, να μην παραιτηθεί και αφεθεί να τον πάρει η κάτω βόλτα στα λιμνασμένα νερά του χρεοκοπημένου βασιλείου της «Μοιρολατρίας».
Το «μήνυμα», αν δεν θέλει κανείς να το δει αυστηρά πολιτικά ντε και καλά, με τους όρους μόνο των κοινωνικών αγώνων και της στράτευσης, μπορεί κάλλιστα να το δει και γενικότερα υπαρξιακά, στο επίπεδο της προσωπικής του ζωής, που βέβαια δεν γίνεται να είναι εντελώς ξεκομμένη και να μην επηρεάζεται καθόλου από τον κόσμο μέσα στον οποίο ζει, εκτός κι αν ζει στην έρημο του Σινά. Ακόμα κι έτσι όμως, ο αχός των μεγάλων γεγονότων κάποια στιγμή μπορεί να φτάσει κι εκεί.
Ο κίνδυνος να γίνει κανείς διδακτικός εδώ και να μείνει σ” ένα πρώτο επίπεδο μόνο είναι μεγάλος, εδώ όμως έγκειται κι η τέχνη του συγγραφέα να αποφύγει τις εύκολες παγίδες κι ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος, αν μη τι άλλο, είναι μάστερ των εργαλείων του, αλλά είναι βέβαια και σαφώς πολιτικοποιημένος.
Όπου χρειάζεται, μέσα στην αφήγηση, να αρθρωθεί ένας λόγος ανήσυχος για την πορεία των πραγμάτων και προσανατολισμένος στην ανάληψη πρωτοβουλιών για την αλλαγή τους, ένας λόγος δηλαδή έντονα φορτισμένος με κοινωνική συνείδηση, αυτό δε γίνεται επ” ουδενί εις βάρος της λογοτεχνικότητας του κειμένου, οι ίδιες οι καταστάσεις άλλωστε το απαιτούν, το γενικότερο τέλμα είναι σαν να φωνάζει από μόνο του και να σου λέει ότι κάτι πρέπει να κάνεις, ότι κάτι πρέπει να γίνει, ότι δεν μπορείς απλά και παθητικά να δέχεσαι τις εξελίξεις σαν να είναι πάντα κάτι φυσιολογικό, κάτι «μοιραίο».
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ Γράφει ο Θανάσης Αλευράς, Ηit&Run, 23.05.15
Παρουσίαση στην εφημερίδα Αυγή από την Πόλυ Χατζημανωλάκη
(...) Ο Ραπτόπουλος ξαναείπε το Παραμύθι χωρίς όνομα, με το πάθος να γράψει λογοτεχνία και στοιχηματίζοντας σε μια στράτευση με τον τρόπο του Αγιορείτη αγιογράφου που βάζει να εξηγεί τις απόψεις αυτές στο τέλος του βιβλίου.
Ο χρόνος που εκτυλίσσονται όλα αυτά είναι ένα όχι πολύ μακρινό μέλλον, μετά από μια οικολογική και τεχνολογική καταστροφή, με χαρακτήρες επίπεδους και συμβολικούς, ακολουθώντας τα αχνάρια του μνημειώδους μυθιστορήματος της Δέλτα. Προβληματίζεται, τηρεί και διαρκώς αμφισβητεί τους συγγραφικούς περιορισμούς που έθεσε στον εαυτό του και αν και δεν τους ανατρέπει εντελώς, εφ' όσον έχει υποταχτεί στη διασκευή, στην επαναφήγηση, ασφυκτιά και δίνει στον αναγνώστη τροφή για σκέψη πάνω στα όρια της στράτευσης, της λογοτεχνίας και του κανόνα.
Η ομορφιά του βιβλίου του βρίσκεται στην αγωνία αυτής της αντίφασης. Εξαιρετική η αντιστροφή του φύλου -η ηρωίδα είναι κορίτσι- κόβοντας τον γόρδιο δεσμό με τη φεμινιστική ενδεχομένως αναζήτηση του ίχνους της γυναικείας παρουσίας στη Δέλτα. Ο συγγραφέας δεν συμβιβάζεται, ιδίως όταν έχει κόρη στην οποία θέλει να αφηγηθεί το βιβλίο και θέλει να μπορεί να ταυτιστεί με τον θετικό ήρωα. Η ηρωίδα η Έλλη, κορίτσι, με διπλό λ στο όνομα, φορέας του διπλού, του καθρεφτίσματος, της μίμησης αλλά και ανατροπέας, διαφορετική, φυγάδας.
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ
Πόλυ Χατζημανωλάκη,Εφημερίδα Αυγή, 07.07.2015
Παρακολουθείστε εδώ την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε για το βιβλίο στις 19.01.15 στο Polis Art Cafe.
Δείτε επίσης, ένα απόσπασμα της παρουσίασης του Μοιρολα3 στο βιβλιοπωλείο ΔΥΟ στην Ξάνθη (24 Απριλίου 2015).
Διαβάστε στο οδηγό ανάγνωσης τις πρώτες σελίδες της Μοιρολατρίας. Επίσης, μπορείτε να ακούσετε εδώ το πεντάλεπτο των εκδόσεων Τόπος σχετικά με το βιβλίο στον ραδιοσταθμό "Στο κόκκινο 105,5", εδώ την εκπομπή του Σταμάτη Κραουνάκη στον ίδιο σταθμό, η οποία είναι αφιερωμένη στο βιβλίο, εδώ τη συνέντευξη του Βαγγέλη Ραπτόπουλου''Στο κόκκινο Ρόδου96.9'' στην Πόλυ Χατζημάρκου και εδώ μπορείτε να δείτε ένα απόσπασμα από την παρουσίαση του βιβλίου στην Καβάλα. Τέλος, διαβάστε εδώ απόσπασμα από την παρουσίαση του βιβλίου στη Ρόδο.
Διαβάστε εδώ μια παρουσιάση στο ιστολόγιο sokari,εδώ την συνέντευξη του Β. Ραπτόπουλου στο Έθνοςκαι εδώ μια βιβλιοπαρουσίαση για τη λέσχη Ανάγνωσης Σπάρτης. Διαβάστε επίσης στον οδηγό ανάγνωσης ένα άρθρο της Μάρης Θεοδοσοπούλου στην εφημ. Εποχή που αναδιφεί όλη την προϊστορία γύρω από το Παραμύθι χωρίς όνομα, στο οποίο και στηρίχτηκε ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος για τη δική του Μοιρολα3 και την συνένετευξη του συγγραφέα στην Ε. Κοβάνη για το περιοδικό Λωτός (Δεκέμβριο 2015).
Δείτε εδώ το φωτορεπορτάζ του bookia.gr από την παρουσίαση του βιβλίου στις 19/1/15 στο Polis Art Cafe και ακούστε εδώ μια συνέντευξη του συγγραφέα στην ΕΡα Κομοτηνής (23.04.15). Δείτε εδώ μια συνέντευξη του συγγραφέα στο protoplano.gr, όπου μπορείτε να ακούσετε και τον Αργύρη Μπακιρτζή να διαβάζει αποσπάσματα από τη Μοιρολα3 στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Καβάλα. Τέλος, διαβάστε εδώ μια συνέντευξη του συγγραφέα στην Αργυρώ Μουντάκη για το ηλ. περιοδικό Fractal.
Προσθήκη στο καλάθι
