1η έκδοση: Απρίλιος 2012

Δείτε επίσης: Τα χρόνια ανάμεσα,  Οι αλώβητοι και Ξερολιθιά

Σελανίκ ή Σολούν ή Σαλονίκ, οι ονομασίες της πολυεθνικής Θεσσαλονίκης στην περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας και αφετηρία του μυθιστορήματος οι κοσμογονικές αλλαγές που πυροδότησε η κατάρρευσή της. Μέσα από τη ζωή τριών οικογενειών ξετυλίγονται τα γεγονότα και οι ανατροπές που συγκλονίζουν την πόλη φτάνοντας ως το Παρίσι και τη Ζυρίχη, από την παραμονή πρωτοχρονιάς του 1900 ως το φθινόπωρο του 1916.

Τρομοκρατικές ενέργειες, η επανάσταση των νεότουρκων, η Φεντερασιόν, οι πρώτες εργατικές απεργίες, δύο επιδημίες και μια χρεοκοπία, δυο συνεχόμενοι τοπικοί πόλεμοι, η δολοφονία ενός βασιλιά, η απόβαση της Αντάντ, ο διχασμός και η εθνική Άμυνα, διαμορφώνουν ένα εκρηκτικό σκηνικό που σημαδεύει βαθιά την πόλη και τους ανθρώπους της. Και δίπλα σ’ όλα αυτά οι φιγούρες του νεαρού Κεμάλ Ατατούρκ, του Αβραάμ Μπεναρόγια, του στρατηγού Σαράιγ, αλλά και του Πικάσο και του Λένιν.

Οι έρωτες, οι φιλίες, οι μεγάλες προσδοκίες, δοκιμάζονται σκληρά στις μυλόπετρες της ιστορίας, που πορεύεται με τους δικούς της κανόνες και είναι τελικά ο μεγάλος πρωταγωνιστής.

«...κι όλα αυτά μέσα σε δεκατρία μόλις χρόνια, η ιστορία προχωρά με τα κέφια της, άλλοτε σέρνεται βαριεστημένα κι άλλοτε τρέχει πίσω από το χρόνο».
----------------------------------

Παρουσίαση στην Αυγή από τον Νίκο Κουνενή

Εκατό χρόνια συμπληρώνονται από την ενσωμάτωση της Θεσσαλονίκης στο ελληνικό κράτος, και οι αναφορές για το γεγονός -μελέτες, άρθρα στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο, τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ- πληθαίνουν. Μεταξύ αυτών, αξιοπρόσεκτη είναι η μοναδική (απ’ όσο μπορώ να γνωρίζω) σχετική λογοτεχνική κατάθεση του θεσσαλού στην καταγωγή, αλλά επί σειράν δεκαετιών κάτοικο και λάτρη της πόλης, Βασίλη Τσιράκη. Πρόκειται για το τρίτο μυθιστόρημα του συγγραφέα, για το οποίο ο ίδιος επέλεξε τον τίτλο «Σελανίκ» (επίσημο όνομα της πόλης κατά την περίοδο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και ένα από τα πολλά ονόματα με τα οποία αποκαλούσαν τη Θεσσαλονίκη οι διάφορες εθνοτικές ομάδες που την κατοικούσαν κατά την περίοδο της πολυεθνικής-πολυπολιτισμικής υπόστασής της). Σε αντίθεση με τα προαναφερθέντα επετειακά αφιερώματα, ο συγγραφέας αναμετριέται με την ιστορική πραγματικότητα αυτής της μοναδικής πόλης-μωσαϊκού κατά τη διάρκεια των δυο πρώτων -και σαφώς εμβληματικών από ιστορική άποψη- δεκαετιών του εικοστού αιώνα, προσπαθώντας να μας δώσει μια κατά το δυνατόν αντικειμενική τοιχογραφία της αντιφατικής της υπόστασης, τουτέστιν της πολυεθνικής και πολυθρησκευτικής πολυμορφίας και των ποικίλων αντιθέσεων (εθνικών, ταξικών, πολιτικών) που συνυπάρχουν εκρηκτικά στο πλαίσιό της.

Σε αντιδιαστολή, επίσης, με ένα μεγάλο αριθμό ευπώλητων ιστορικών (ή «ιστορικών») μυθιστορημάτων που κατά καιρούς κατακλύζουν την αγορά και στην καλύτερη περίπτωση μας μεταφέρουν με έναν επίπεδο ρεαλισμό το «κλίμα» των καιρών, για να το υποτάξουν εν συνεχεία στις λυρικές προσωπικές ιστορίες των ηρώων τους, ο Τσιράκης αναπλάθει με σχολαστική ακρίβεια τη Θεσσαλονίκη της εποχής, δημιουργώντας την αίσθηση μιας οιονεί κινηματογραφικής απεικόνισης (είναι και ο ίδιος άλλωστε κινηματογραφιστής και λάτρης της φιλμικής γραφής του Θόδωρου Αγγελόπουλο και άλλων μεγάλων σκηνοθετών που εστιάζουν το βλέμμα τους στην Ιστορία). Κατόπιν μιας σχολαστικής σχετικής έρευνας, ο συγγραφέας οδηγεί τον αναγνώστη στους δρόμους, τα σοκάκια, τις πλατείες και τα ξενοδοχεία της εποχής, αναγεννώντας την επί χάρτου και επιτρέποντας έτσι στο φόντο της αφήγησης να αναδειχτεί στέρεο και πειστικό μπροστά στα μάτια του αναγνώστη. Σαφής επιδίωξή του είναι το δέσιμο των προσωπικών ιστοριών των ηρώων του με την τρέχουσα Ιστορία, εντός της οποίας έχουν διαμορφωθεί, και που δέχεται με τη σειρά της από αυτούς τις όποιες υποκειμενικές αντεπιδράσεις.(...)

_{Αυγή, 04/11/2012}

Διαβάστε εδώ όλη την παρουσίαση στην Αυγή.

-----------------------------------------------------------------

Δείτε το βίντεο της παρουσίασης του βιβλίου στο καφέ "Ανατολικόν" στην Καλαμαριά (Απρίλιος 2013).

 ---------------------------------------------------------

Δείτε εδώ μια συνέντευξη του συγγραφέα στο alterthess.

Διαβάστε στον οδηγό ανάγνωσης τις πρώτες σελίδες του βιβλίου και την παρουσίαση στην εφημερίδα Πριν. Διαβάστε εδώ μια παρουσίαση του βιβλίου στο www.vakxikon.gr, εδώ μια παρουσιάση στο περιοδικό Σοσιαλισμός από τα Κάτω και εδώ την βιβλιοπαρουσίαση στο Περιοδικό. Τέλος, ακούστε εδώ το πεντάλεπτο των εκδόσεων Τόπος σχετικά με το βιβλίο στον ραδιοσταθμό "Στο κόκκινο 105,5" και δείτε εδώ μια παρουσίαση του βιβλίου στο iskra.gr